28 maart 2024

Wat is het kleinste sterrenstelsel?

Credit: Garrison-Kimmel, Bullock (UCI)

Misschien een beetje flauw om weer bij Brian Koberlein te leuren voor inspiratie, maar ik kwam een artikel tegen dat verband houd met het vorige…nou ja, met een beetje fantasie dan 😛 We hebben zojuist gezien hoe klein een ster kan zijn, maar hoe klein kan een sterrenstelsel eigenlijk zijn? En waarin verschilt een sterrenstelsel van een sterrencluster? Ons eigen melkwegstelsel heeft een diameter van 100.000 lichtjaar (hoewel er aanwijzingen zijn dat de Melkweg eigenlijk 125.000 lichtjaar groot is, misschien wel groter) en bevat zo’n 200 tot 400 miljard sterren. Het allergrootste sterrenstelsel die we kennen is IC 1101 – deze heeft een diameter van zes miljoen lichtjaar (!) en bevat ongeveer 100 biljoen (100.000 miljard) sterren. En het kleinste sterrenstelsel? Dat heeft er ongeveer duizend 😉 Op bovenstaande afbeelding (afkomstig van een simulatie) zie je (in het cirkeltje) het sterrenstelsel Segue 2 – de grote roodwitte klonter eronder is onze Melkweg. Dit ministelsel bevat zo’n 1000 sterren en heeft een diameter van zo’n 150 lichtjaar. Da’s veel kleiner dan sommige bolvormige sterrenhopen! Waarom is Segue 2 dan een sterrenstelsel en een bolhoop niet? Het antwoord luidt: zwaartekracht.Kijk, een bolhoop van 1000 sterren heeft te weinig eigen zwaartekracht om de boel bij elkaar te houden, tenzij de sterren heel langzaam bewegen (niet meer dan 1 km/s). De sterren van Segue 2 bewegen echter 200 keer zo snel, maar toch zijn ze (na miljarden jaren) nog altijd aan elkaar verbonden. De benodigde hoeveelheid massa om dit mogelijk te maken is 600.000 zonnemassa’s. Aangezien Segue 2 slechts duizend sterren bevat, moet het sterrenstelsel vrijwel geheel uit donkere materie bestaan. Feitelijk is Segue 2 dus een grote klonter van donkere materie met een paar oude sterren in het midden. Maar deze sterren vormen een door de zwaartekracht aan elkaar verbonden cluster, met een halo van donkere materie – een sterrenstelsel dus. Bolhopen bevatten daarentegen nauwelijks donkere materie en zijn dus sterrenclusters, ook al zijn ze groter en bevatten ze veel meer sterren. Bron: One Universe at a Time

Share

Comments

  1. gert1904 zegt

    “Op bovenstaande foto zie je (in het cirkeltje) het sterrenstelsel Segue 2 – de grote roodwitte klonter eronder is onze Melkweg.”.

    Bovenstaande is géén (samengestelde) -foto- zoals we die bijvoorbeeld kennen van Curiosity of Rosetta.

    Het is een voorstelling van hoe de Melkweg en zijn satellietstelsels er, volgens de meest actuele metingen en inzichten, uit zouden zien, vanaf een afstand van (??) lichtjaar. 😉

Speak Your Mind

*