29 maart 2024

3D-kaart gemaakt van stukje heelal op 11 miljard lichtjaar

Credit: Casey Stark (UC Berkeley) and Khee-Gan Lee (MPIA)

Het universum is op de allergrootste schaal opgebouwd uit een enorm netwerk van filamentaire structuren die samen het zogenaamde kosmische web vormen. De draadachtige filamenten bevatten donkere materie, interstellair gas en sterrenstelsels en kunnen letterlijk miljarden lichtjaren lang zijn. Ook ons melkwegstelsel maakt onderdeel uit van dit web.Een team van astronomen heeft nu een driedimensionale kaart gemaakt van het kosmische web op een afstand van 11 miljard lichtjaar, toen het heelal slechts een kwart van de huidige leeftijd had. Dit hebben ze ongeveer gedaan zoals een CT-scan 3D-foto’s kan maken van het menselijke lichaam aan de hand van röntgenstralen die door een patiënt gestuurd worden. In dit geval heeft men de kaart gereconstrueerd aan de hand van het licht van verre achtergrondstelsels die door het gas van het web bewegen.Het gebruik van het gecombineerde licht van achtergrondstelsels voor dit doeleinde werd eigenlijk onmogelijk geacht met de huidige generatie telescopen. De betrokken onderzoekers lieten zich hier niet door tegenhouden en hebben nu het tegendeel bewezen. Men heeft hiertoe gebruik gemaakt van het Keck Observatorium op Hawaii en opmerkelijk genoeg zijn slechts vier waarneemuren voldoende geweest om de 3D-kaart te reconstrueren. Dankzij een nieuw algoritme kon dit met een minimum aan rekenkracht gedaan worden.De resulterende kaart van waterstofabsorptie onthult een 3D-beeld van het universum op een afstand van 11 miljard lichtjaar. De kaart laat de enorme filamentaire structuren zien, die zich in dit geval over een afstand van honderd miljoen lichtjaren uitstrekken. Aan de hand van de kaart hoopt men te achterhalen hoe het kosmische web zorgdraagt voor het aanleveren van maagdelijk gas richting de sterrenstelsels, die hierdoor nieuwe sterren kunnen produceren en zo kunnen groeien. De komende tijd zullen de onderzoekers voorbereidingen gaan treffen voor het produceren van een veel grotere kaart. Bron: Max-Planck-Institut für Astronomie

Share

Speak Your Mind

*