Credit: Eduard Vorobyov at the University of Vienna .
Het is een bekend verhaal. Steeds als nieuwe exoplaneten ontdekt worden, blijkt onze kennis over dit onderwerp tekort te komen. Dat geldt bijvoorbeeld voor exoplaneten die in tegengestelde richting rondom de moederster draaien. Waarom is dat “raar”? Wel, jonge sterren worden omgeven door een planeetvormende schijf van gas en stof. Deze schijf zou in dezelfde “richting” moeten roteren als de moederster en dat geldt dus ook voor de planeten die uiteindelijk vanuit deze schijf ontstaan.
Maar goed, uit waarnemingen blijkt deze vlieger niet altijd op te gaan. Enkele astronomen hebben nu getracht dit mysterie te ontrafelen. Normaal gesproken wordt bij computersimulaties waarin het ontstaan van planetenstelsels wordt nagebootst er vanuit gegaan dat de jonge ster en z’n omringende gasschijf in relatieve isolatie ontstaan. Nu heeft men enkele parameters van de simulatie gewijzigd, waarbij ze ervan uitgaan dat protosterren in een geboortecluster kris-kras door elkaar heen bewegen en dus plotseling in een heel andere omgeving terecht kunnen komen.
Uit deze simulaties blijkt dat in sommige gevallen een protoster plus omringende schijf terecht kan komen in een gaswolk die de andere kant op roteert. Het gevolg laat zich raden: vlakbij de ster blijft de schijf in de “goede” richting draaien, maar op een bepaalde afstand keert de richting zich om en begint dus een tweede planeetvormende schijf: eentje die de “verkeerde” kant opdraait! Het eindresultaat is dan een planetenstelsel met binnenplaneten die met de ster mee roteren en met buitenplaneten die de andere kant op roteren.
Dit alles heeft nog een opmerkelijk feit tot gevolg. De buitenschijf zal namelijk schokgolven produceren, die ervoor zorgen dat planeten veel sneller kunnen ontstaan dan gedacht. Dit is in overeenstemming met enkele recente onderzoeken, waaruit ook is gebleken dat planeetvorming heel snel kan plaatsvinden.
Bron: Universe Today
