28 maart 2024

Kunnen we zwaartekrachtsgolven waarnemen in de Zon en Jupiter?

Jupiter als gigantische zwaartekrachtsgolf-detector? Credit: NASA

Sinds de experimenten van Joseph Weber in de jaren zestig proberen vele natuurkundigen over de hele wereld zwaartekrachtsgolven te detecteren, de golven in het weefsel van de ruimtetijd, die bijna honderd jaar geleden door Albert Einstein werden voorspeld. Dat zwaartekrachtsgolven – ook wel gravitatiegolven genoemd – bestaan is al in 1974 op indirecte wijze door Hulse en Taylor aangetoond, maar direct zijn ze nooit waargenomen. Wat dat betreft lijken deze golven op donkere materie: ook daarvan weten we door bijvoorbeeld rotatiecurven in sterrenstelsels dát het bestaat, alleen is het nooit direct gedetecteerd. Tegenwoordig wordt de speurtocht naar zwaartekrachtsgolven geleid door de LIGO detector – zie hier de film over dat gigantische project –  maar ook die is tot nu toe zonder resultaat. Sterrenkundigen zijn nu met het idee gekomen dat we misschien op een andere manier zwaartekrachtsgolven kunnen detecteren en wel door te kijken naar onze eigen Zon en de grootste planeet in het zonnestelsel, Jupiter.

Voorstelling van oscillaties in de zon. Credit: Wikipedia.

Lang voortdurende zwaartekrachtsgolven afkomstig van bijvoorbeeld een neutronenster die om een zwart gat spiraliseert zouden beide grote hemellichamen passeren en dat zou tot oscillaties, trillingen in beide gaslichamen kunnen leiden. Met een spectrometer genaamd SYMPA worden die oscillaties al gemeten, maar dat instrument is op dit moment nog onvoldoende krachtig om de echte oscillaties, die door de zwaartekrachtsgolven worden veroorzaakt, boven de ruis te laten uitstijgen. in 2011 werden er al eens oscillaties bij Jupiter gemeten, die perfect overeen kwamen met oscillaties in de zon, met een frequentie tot 10 MHz, maar de onzekerheid van die metingen is te groot. Men wil daarom in de toekomst de zon, Jupiter én Saturnus gedurende langere tijd in de gaten houden en te kijken of er oscillaties kunnen worden gemeten, die tegelijk in alle drie de hemellichamen optreden. Bron: New Scientist + Astrobites.

Share

Speak Your Mind

*