Credit: Fesen et al. 2014
Op 19 augustus 1885 werd een supernova waargenomen in het sterrenstelsel M31, het bekende Andromedastelsel. In die tijd was nog helemaal niet bekend wat supernovae zijn en tevens wist men niets van het bestaan van andere sterrenstelsels buiten de Melkweg. In die tijd was M31 een vaag wolkje dat deel uitmaakte van onze eigen Melkweg en die nieuw verschenen ster was een nova, zo dacht men. Nu weten we dat SN 1885 de eerste waargenomen extragalactische supernova was en dat ‘ie tussen 17 en 20 augustus dat jaar bij zijn maximum een schijnbare helderheid van +5,85m bereikte. Op 10 november 1988 werd door Robert A. Fesen met de vier-meter Mayall Telescoop van het Kitt Peak National Observatory een overblijfsel van SN 1885 gevonden. Onlangs hebben hij en twee andere sterrenkundigen verder onderzoek gedaan aan dat restant, dat vanwege de absorptie bij bepaalde golflengtes van het licht van de erachter liggende sterren als een donker silhouette afsteekt (zie afbeelding hierboven). De bovenste foto laat het restant zien als een zwart rondje, bij de golflengte van geïoniseerd calcium (Ca II), de onderste foto is bij een golflengte zonder absorptie en daar zie je niets meer van het restant. Fesen en zijn collega’s hebben met de Hubble ruimtetelescoop het restant van SN 1885 in detail bekeken en daar kwam uit naar voren dat er bij de Ca II absorptielijn iets anders te zien is dan bij de absorptie van ijzer, de Fe II lijn.
Credit: Fesen et al. 2014
In de calciumlijn bekeken is het restant vrij symmetrisch rond, in de ijzerlijn zijn meer grillige structuren te zien en er lijken ruwweg vier stromingen te zijn. SN 1885 was vermoedelijk een type Ia supernova, waarbij een witte dwerg explodeert omdat ‘ie van een compagnon massa aangevoerd krijgt en op een gegeven moment te zwaar wordt. Er zijn twee modellen voor zo’n type Ia supernova, in het ene model is die compagnon een gewone ster (het “single degenerate” model), resulterend in een symmetrische explosie, en in het andere model is die compagnon een andere witte dwerg (het “double degenerate” model), resulterend in een asymmetrische explosie. Ondanks de structuren bij ijzer en het asymmetrische karakter daarvan in het restant van SN 1885 denkt Fesen dat het gaat om een “single degenerat” supernova. De reden is dat het restant bij calcium te symmetrisch is om ontstaan te zijn uit de botsing en samensmelting van twee witte dwergen. Door een bepaalde oorzaak tijdens de explosie moeten de ijzer-pluimen ontstaan zijn. Hier is alles na te lezen over het onderzoek van Fesen et al. Bron: Astrobites.
(62
