29 maart 2024

Dampkring geeft exoplaneten een dag/nachtcyclus

Credit: NASA/JPL-Caltech

Tegenwoordig is er veel aandacht voor planeten die om rode dwergsterren draaien. Rode dwergsterren zijn het meest algemene soort sterren en zijn een stuk kleiner en lichtzwakker dan de zon. Als hier planeten omheen draaien, kan zo’n planeet alleen leefbaar zijn als deze op korte afstand van z’n moederster staat. Dat heeft een groot nadeel: op zo’n korte afstand is de kans groot dat de omloopbaan van de planeet en z’n rotatie synchroon gaan lopen. Dat betekent dat de planeet altijd met dezelfde kant naar z’n moederster wijst, waardoor de ‘achterkant’ van een hypothetische waterrijke planeet een grote ijsvlakte zou zijn. Een uitzondering is een planeet met een dikke atmosfeer, zo’n beetje als die van Venus. Zo’n dampkring zou de warmte van de moederster vrij netjes kunnen verdelen over beide halfronden van de planeet.

Maar hoe zit het nou met een planeet met een relatief dunne atmosfeer, zoals die van de aarde? Uit simulaties blijkt dat zelfs zo’n planeet overal een gematigd klimaat zal hebben, maar dat heeft niets met het verdelen van de temperatuur te maken. Luchtstromingen in een atmosfeer zouden ervoor kunnen zorgen dat de rotatie van de planeet altijd iets sneller verloopt dan een volledige omloop – m.a.w. een dag duurt altijd iets korter dan een jaar. Dat betekent dat de planeet een dag/nachtcyclus zal kennen, waardoor de ‘achterkant’ van de planeet ook zonlicht ontvangt. Dit proces vind uiteraard ook plaats bij rotsplaneten met een dikke atmosfeer. Schijnbaar hebben rotsachtige exoplaneten moeite om in een getijdenslot te blijven staan.

Bron: University of Toronto

Share

Speak Your Mind

*