Site pictogram Astroblogs

Bouw je eigen deeltjesdetector

credit: Cloudylabs

Iedere seconde vliegen talloze subatomaire deeltjes langs je heen, zonder dat je iets merkt. Toch is er een manier om deze deeltjes te detecteren, gewoon in je eigen huis, met materiaal dat makkelijk verkrijgbaar is. Je leest het goed: je kunt, dankzij de aanwijzingen van Symmetry Magazine, je eigen nevelvat maken!

Een nevelvat, ook wel nevelkamer genoemd, of Wilsonvat, naar de uitvinder, Charles Thomson Rees Wilson, is een wetenschappelijk instrument waarmee sporen van kleine deeltjes (bijvoorbeeld elektronen of alfadeeltjes) zichtbaar kunnen worden gemaakt. Het enige wat je daarvoor nodig hebt is een glazen bak, zoals een leeg aquarium, een stuk vilt, wat schoonmaakalcohol en een hoeveelheid kooldioxide-ijs – doe daar alsjeblieft wel voorzichtig mee!

De stappen zijn eenvoudig. Knip eerst het velletje vilt dusdanig, dat het precies in het aquarium past. Breng het vilt aan de bodem aan en lijm het vast. Doorweek het vilt vervolgens met schoonmaakalcohol, net zo lang todat het verzadigd is. Vervolgens dien je het kooldioxide-ijs in een soort van houder te stoppen – DRAAG HIERBIJ HANDSCHOENEN, anders kan dit het gevolg zijn. Vervolgens moet je het aquarium omdraaien, zodat het vilt aan de bovenkant zit, en het aquarium bovenop het kooldioxide-ijs zetten. Zorg ervoor dat het aquarium goed door het ijs verzegeld is! Wacht nu tien minuten, doe het licht uit, en gebruik een zaklamp om door het aquarium te schijnen.

credit: Cloudylabs

Okee, wat gebeurt er dan? Naarmate het alcohol verdampt, wordt de lucht in het aquarium erdoor verzadigd. Het droge ijs zorgt er echter voor dat het alcohol onder z’n damppunt terecht komt, zodat het een dichte mist vormt. Als kosmische straling vervolgens door je nevelvat komt schieten, zullen de deeltjes af en toe een elektron van een zuurstofmolecuul “wegkoppen”. Hierij ontstaat een geladen ion, waar de alcoholdamp toe aangetrokken wordt. Hierbij ontstaat een zichtbaar spoor, waardoor de route van zo’n deeltje gemarkeerd wordt.

Het wordt pas écht leuk als je de deeltjes die door je nevelvat gegaan zijn, kunt identificeren aan de hand van de alcoholsporen 😀

Kort en breed zijn alfadeeltjes, oftewel heliumkernen
Lang en recht zijn muonen
Zigzag- en kurketrekkers zijn elektronen of positronen
Gevorkte sporen ontstaan als een deeltje vervalt in een ander, stabieler deeltje

De volledige handleiding kun je hier vinden. Veel plezier met bouwen!

Bron: io9.

FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten