10 december 2024

Gele bollen in Melkweg ontdekt door burgerwetenschappers met Milky Way project

In het centrum van dit enorme stervormingsgebied zie je de gele bollen. Credit: NASA/JPL-Caltech.

Hanny’s Voorwerp is het meest bekende voorbeeld van een vondst die gedaan is met Citizen Science, burgerwetenschap door vrijwillige enthousiastelingen, die de professionele wetenschappers te hulp schieten. Maar Hanny van Arkel, ontdekker van Hanny’s Voorwerp, krijgt snel navolging, want met het Milky Way Project van de Zooniverse hebben burgerwetenschappers in stervormingsgebieden in onze eigen Melkweg een nieuwe klasse van objecten ontdekt, de zogeheten ‘gele bollen’. In dat project worden de vrijwilligers gevraagd te kijken naar foto’s, gemaakt met de Spitzer infraroodsatelliet van de NASA. De ontdekking van de gele bollen op die foto’s begon met de simpele vraag ‘Hmmmm, what’s that?‘, precies op dezelfde manier als Hanny’s ontdekking werd ingeluid met de simpele vraag die ze in 2007 op het Galaxy Zoo forum stelde: ‘what’s the blue stuff below?‘.

Credit: NASA/JPL-Caltech

In eerste instantie zagen de deelnemers van de Milky Way Project op de Spitzer-foto’s al meer dan 5000 groene bellen met een rood centrum: holtes in de interstellaire materie die schoongeblazen zijn door de straling van pasgevormde zware sterren. Nu zijn er ook veel ‘gele bollen’ ontdekt, die vaak op de randen van de groene bellen blijken te liggen, randen die veel polycyclische aromatische hydrocarbonaten (PAH’s) bevatten, organisch materiaal. Men denkt dat de gele bollen, waarvan er inmiddels al zo’n 900 zijn gevonden, de allervroegste levensfase zijn van sterren die 10 tot 40 keer zo zwaar zijn als de zon. Dat de gele bollen vaak op de randen van de groene bellen blijken te liggen, wijst erop dat er sprake is van ‘getriggerde stervorming’, waarbij een jonge ster een bel in de interstellaire materie blaast en uit de verdichtingen aan de rand van die bel dan weer nieuwe sterren ontstaan. De gele kleur wijst op PAH’s, die nog niet door de sterwinden zijn weggeblazen, maar die ook nog gedrenkt zijn in het warme, insterstellaire stof – de PAH’s zijn groen, het stof is rood, dat maakt samen geel. Let wel: het is allemaal in infrarood licht, dus die kleuren zijn niet de echte kleuren. Een artikel over de gele bollen is onlangs gepubliceerd in het vakblad the Astrophysical Journal. Bron: Spitzer.

Share

Comments

  1. Co van Driel zegt

    Misschien weet Hanny hoe deze gele bollen ontstaan?

  2. dorusone zegt

    Het ziet er weer erg elektrisch uit . ik heb the electric universe theory verder bestudeerd en ook hier zal ongetwijfeld
    een duidelijke verklaring voor komen zoals voor Hanny´s voorwerp. het bovenste plaatje lijkt b.v. (als eerste indruk) op de mierennevel. bipolair met in het midden (zoals bij zovele voorbeelden) een contractie. het enigszins chaotische
    karakter is ook niks nieuws .

    • Vergeet niet op de één na laatste zin te letten :

      Let wel: het is allemaal in infrarood licht, dus die kleuren zijn niet de echte kleuren.

      Dus de gele bollen zijn in het echt onzichtbaar en een frequentie in het infra-rood.

  3. Op de Spitzer site staat het aldus: “The infrared wavelengths detected by Spitzer have been assigned visible colors we can see with our eyes. Infrared light of 3.6 microns is blue; 8-micron light is green; and 24-micron light is red.”

Speak Your Mind

*