Impressie van een Dyson sphere. Credit: Daniëlle Futselaar.
De zoektocht naar buitenaardse intelligentie heeft een flinke zet in de rug gekregen, dankzij de introductie van een krachtige nieuwe infraroodtelescoop. Naast het zoeken naar pulsen van infrarood licht zou de telescoop ook bewijs kunnen leveren voor het bestaan van buitenaardse megastructuren, zoals Dyson-sferen.
Dit concept, dat optische SETI wordt genoemd, is overigens niet nieuw. De suggestie dat wij buitenaardse signalen in het infrarood zouden kunnen detecteren is voor het eerst in 1961 voorgesteld door laser-onderzoeker en Nobelprijswinnaar Charles Townes. Pogingen om optische signalen te detecteren zijn meer dan een tien jaar geleden van start gegaan, maar geschikte instrumenten om infrarood-pulsen te detecteren zijn pas recent tot ontwikkeling gekomen.
Credit: NIROSETI Collaboration.
De nieuwe infrarooddetector, die NIROSETI is gedoopt (near-infrared optical SETI), is geïnstalleerd op het Lick-observatorium in San Jose, VS. Natuurkundige Shelly Wright van de Universiteit van Californië noemt infrarood licht een “uitstekende vorm van interstellaire communicatie”. Zo’n signaal zou slechts een miljardste van een seconde duren, maar met krachtige infrarode lasers zou de korte puls de sterren kunnen overstralen! Als de puls precies naar ons gericht zou zijn (wat wel noodzakelijk is) zou een buitenaarde beschaving ons een reeks gecodeerde signalen kunnen sturen om z’n aanwezigheid kenbaar te maken. Gebruikmaken van infrarood licht in plaats van radiogolven heeft verschillende belangrijke voordelen. Radiosignalen zijn bijzonder zwak en verstrooien gemakkelijk over interstellaire afstanden. Infarood licht is veel krachtiger en kan gas- en stofwolken veel makkelijker penetreren dan zelfs zichtbaar licht. Als gevolg hiervan kan het NIROSETI-team z’n zoektocht uitbreiden naar sterren op duizenden lichtjaren afstand i.p.v. op honderden lichtjaren afstand. Bovendien kost het minder energie om een infraroodsignaal te sturen dan een signaal in zichtbaar licht. NIROSETI zou ook gebruikt kunnen worden om te speuren naar Dyston-sferen. Deze hypothetische megastructuren zijn populair in de science fiction en bestaan uit enorme bollen rondom sterren. Alle energie van de ster kan zo benut worden, terwijl de ster zelf niet langer zichtbaar zal zijn buiten de Dyson-sfeer – althans, niet in zichtbaar licht. De energie van de ster zal voor een deel worden opgenomen door de structuur van de Dyson-sfeer zelf, om vervolgens aan de buitenkant weer te worden uitgestoten als infrarood licht. Als NIROSETI een krachtig nabij-infarood signaal van variërende helderheid zal detecteren, zou dit mogelijk afkomstig kunnen zijn van zo’n Dyson-sfeer. Wat denken jullie? Zal NIROSETI werkelijk de beloften van het SETI-project kunnen inlossen?
