28 maart 2024

Zijn de maantjes van Mars toch geen planetoïden?

Phobos. Credits: NASA/JPL-Caltech/University of Arizona

Mars, de Rode Planeet, heeft twee piepkleine en onregelmatig gevormde maantjes: Phobos en Deimos. In de Space Age werd duidelijk dat beide maantjes donker van kleur zijn, vol met kraters zitten en een beetje een aardappelvorm hebben. Daarnaast hebben ze een nogal lage dichtheid en zijn Phobos en Deimos dus niet helemaal massief. Deze eigenschappen duiden erop dat beide objecten vermoedelijk door Mars zijn ingevangen vanuit de planetoïdengordel. Toch is dit niet de enige mogelijke verklaring – beide maantjes zouden eventueel op dezelfde wijze kunnen zijn ontstaan als onze maan, zo blijkt uit computersimulaties. Als een object zo groot als de dwergplaneet Ceres zou zijn ingeslagen op Mars, zou hierbij veel materiaal weggeworpen worden. Dit materiaal zou dan een compacte ring rondom Mars gevormd hebben, waaruit vervolgens Phobos en Deimos zijn samengeklonterd.Probleem is alleen dat volgens alle simulaties de massa van de ring veel groter moet zijn geweest dan die van Phobos en Deimos bij elkaar. Er zou dus nog een derde, veel grotere, maan moeten zijn ontstaan. Waar is die gebleven? Nou, die is mogelijk ingeslagen op Mars. Kijk, als een maantje trager ronddraait dan de rotatieperiode van de moederplaneet, dan zal de maan langzaam naar buiten bewegen en langzaam aan de planeet ontsnappen. Onze maan en Deimos zijn goede voorbeelden. Als een maantje echter sneller ronddraait dan de planeet, zal deze juist naar binnen bewegen en uiteindelijk inslaan. Phobos gedraagt zich op deze manier en wellicht dus ook het ‘verloren’ derde maantje (die een geprojecteerde diameter van een paar honderd kilometer gehad zou hebben). Toch zijn de meeste astronomen niet overtuigd: volgens hen is een herkomst in de planetoïdengordel veel waarschijnlijker. Om uitsluitsel te verkrijgen zullen eigenlijk een lander naar Phobos en/of Deimos moeten sturen, om te kijken naar het watergehalte. Zijn de maantjes “droog”, dan is dat bewijs voor het inslagscenario. Blijken ze echter veel ijs te bevatten, dan is dat juist bewijs voor het planetoïdescenario. Helaas is momenteel niet zo’n missie gepland. Bron: American Association for the Advancement of Science.

Share

Comments

  1. Folkert zegt

    Met dat sneller en trager dan de moederplaneet, is dat niet andersom?

    • Olaf van Kooten zegt

      Volgens de bron zou het zo moeten kloppen 😉

      • Enceladus zegt

        Lijkt mij ook hoor. Onze Maan heeft ook een tragere rotatie dan wij hebben en drift dus langzaam weg. Dus juist bij een hogere snelheid crasht een maan uiteindelijk. Ik geef toe dat het tegen je gevoel ingaat, maar toch is het kennelijk zo.

        Hoe zit het eigenlijk met alle andere manen in ons zonnestelsel? Afgezien van Charon die locked is met Pluto (en feitelijk samen een dubbel-dwergplaneet zijn) zullen de meeste manen toch een snellere of juist tragere rotatie hebben dan hun moederplaneet? Beteknet dit dat op de zeer lange duur alle manen crashen of verdwijnen? En zo ja, is dat dan een kenmerk waaraan een zeer oud zonnestelsel zou kunnen worden kerkend: bijna geen manen?

        groet,
        Gert (Enceladus)

Laat een antwoord achter aan Olaf van Kooten Reactie annuleren

*