28 maart 2024

Zo zag Planck gas, stof en magnetische turbulentie in Orion

credit: ESA and the Planck Collaboration

Als je naar bovenstaande foto kijkt heb je niet direct het idee dat je kijkt naar het sterrenbeeld Orion. Het ziet er meer uit als een impressionistisch schilderij dan een deel van de sterrenhemel. Bij Orion denk je meer aan foto’s zoals deze:

En toch is die foto bovenaan het deel van de sterrenhemel met daarin Orion. De foto is gemaakt met de Europese Planck satelliet, die tussen 2009 en 2013 de gehele sterrenhemel scande om de kosmische microgolf-achtergrondstraling in kaart te brengen, de straling die een restant is van de hete oerknal, waarmee 13,8 miljard jaar geleden het heelal ontstond. Wat Planck op de foto in beeld heeft gebracht is een mix van gas en stof in Orion en de magnetische turbulenties die daar plaatsvinden. Zoals we weten is Orion een ware kraamkamer van sterren, die ontstaan door inkrimping van de moleculaire wolken van gas en stof. De roodbruine delen in het midden van de foto behoren tot het enorme ‘Orion Molecular Cloud Complex’, een stervormingsgebied dat 1300 lichtjaar van de aarde is gelegen. Deel van dat complex is de beroemde Orionnevel (M42). Met de kleuren wordt de intensiteit van straling afkomstig van het stof getoond, van rood (veel straling) tot blauw (weinig straling), met de lijnen wordt de polarisatie van het stof weergegeven. Deze polarisatie wordt bepaald door het magnetisch veld van de Melkweg, dus de lijnen geven de richting weer van het magnetisch veld. Helemaal bovenaan de foto zie je de lijnen allemaal evenwijdig lopen. Dat komt omdat het magnetisch veld in de platte schijf van de Melkweg dezelfde richting uitgaat. Hieronder een versie van de foto, waarop het sterrenbeeld Orion is ingetekend, zodat het beter herkenbaar is.

Credit: ESA and the Planck Collaboration

Bron: ESA.

Share

Speak Your Mind

*