Vanmorgen zijn de eerste echte botsingen van protonen in de Large Hadron Collider (LHC) van CERN bij Genève bij een botsingsenergie van 13 TeV van start gegaan – de exacte tijd dat deze recordenergie gehaald werd was om 10.12 uur Nederlandse tijd – en daarmee is de Run 2 (soms ook wel Seizoen 2 genoemd) van de LHC nu officieel begonnen. De bundels protonen zijn nu stabiel, d.w.z. dat het veilig is om de grote detectoren [1]Dat zijn ALICE, ATLAS, CMS, LHCb, LHCf, MOEDAL en TOTEM. Meestal hebben we het alleen over de eerste vier. aan te zetten, de plaatsen waar de botsingen plaatsvinden en waar alle deeltjes die bij die botsingen ontstaan worden gemeten. Nadat de botsingen gestart waren vierden de technici en natuurkundigen, die afgelopen 27 maanden intensief betrokken waren geweest bij de grote onderhoudsbeurt van de LHC, een klein feestje, onder andere dr. Alessandro Cerri (Sussex), coördinator van de ATLAS detector.
De botsingsenergie van 13 TeV – 13 tera electronvolt, dat is 13 biljoen eV, oftewel 13 x 10^12 eV, dit even tussendoor – is een stijging van 60% t.o.v. de botsingsenergie van 8 TeV tijdens Run 1, de eerste run van de LHC, waarmee in 2012 het Higgs deeltje werd ontdekt. Tijdens Run 2 hoopt men diverse zaken helder te krijgen, zoals de eigenschappen van het Higgs boson (en eventuele verwante Higgs bosonen), de donkere materie en donkere energie en het bestaan van supersymmetrische deeltjes. Vanochtend gingen zes bundels door de 27 km lange buis van de LHC, ieder met pakweg 100 miljard protonen, die met bijna de lichtsnelheid gaan. De bedoeling is komende tijd dat aantal bundels te verhogen tot maar liefst 2808 en dat moet dan leiden tot 1 miljard botsingen per seconde, in één van de detectoren van de LHC. Voor wie alle tellertjes en metertjes van de LHC in de gaten wil houden: die kan je hier zien. Hieronder enkele videobeelden van de controlekamers vanmorgen bij CERN, toen de LHC van start ging voor Run 2.
Bron: Symmetry Magazine + Quantum Diaries + Francis Naukas + CERN.
Voetnoten
↑1 | Dat zijn ALICE, ATLAS, CMS, LHCb, LHCf, MOEDAL en TOTEM. Meestal hebben we het alleen over de eerste vier. |
---|
Gelukkig is alles goed gegaan er zijn er geen opstartproblemen. Is er iets te zeggen over wanneer ze beginnen met het bekijken/analyseren van de eerste data?
Ps. de zwart gat doomdenkers kunnen ook weer gaan slapen, we leven nog. 🙂
Ja, geen heliumlekkages, zoals in 2008, of mini-zwarte gaten die voor problemen zorgen. Ik denk dat de analyse van die eerste data nog eventjes zal duren, ik verwacht pas ergens in het najaar de eerste voorlopige resultaten.
Heliumlekkages… Ik had begrepen dat de mensheid een grote ramp staat te wachten als we geen helium meer hebben over 20 jaar. Toch iets om rekening mee te houden lijkt mij.
“One of the most abundant elements in the universe is getting harder to come by”
http://www.independent.co.uk/news/science/why-the-world-is-running-out-of-helium-2059357.html
http://www.reddit.com/r/askscience/comments/gryx0/why_is_everyone_so_relaxed_about_the_fact_that/
http://www.scientias.nl/wereld-is-bijna-door-haar-helium-heen/
http://www.popularmechanics.com/science/health/a4046/why-is-there-a-helium-shortage-10031229/
Ja, dat zou best wel eens een probleem kunnen worden. Vandaar dat er serieus over wordt nagedacht om helium van ver te halen, van… de maan! Zie: http://www.astroblogs.nl/2007/04/12/helium-3-van-de-maan-de-nieuwe-energiebron/
Goed plan, want 20 jaar is relatief kort. Ik herkende filmpje 3 in het blog wat je linkte.
Of ze schieten eens op met kernfusie, dan hebben we helium als afval. 🙂
Maandje of 4 zat ik ook al aan te denken, nog fftjes wachten dus. Ben benieuwd of ze in de eerste resultaten al iets vinden.
Hier de versie van Nature van het nieuws.
http://www.nature.com/news/supercharged-lhc-tackles-universe-s-big-questions-1.17693?WT.ec_id=NEWS-20150604