28 maart 2024

De Melkweg heeft inderdaad vier spiraalarmen

credit: NASA/JPL-Caltech/R. Hurt (SSC/Caltech)

Stel je voor dat je een huis in kaart zou moeten brengen, terwijl je bent opgesloten in één kamer. Je zou aanwijzingen kunnen vinden door te kijken naar licht dat door ramen valt, of deuren openen en in andere kamers kijken (maar niet binnentreden). Je zal misschien een eind komen, maar uiteindelijk zorgen de muren en het gebrek aan zichtbaarheid ervoor dat je het grote geheel niet kunt zien.Iets dergelijks geldt ook voor het in kaart brengen van de Melkweg vanaf de aarde. Stofwolken doordringen de Melkweg en blokkeren ons zicht. Toch proberen wetenschappers al tientallen jaren om een geschikte kaart van ons sterrenstelsel te maken en dat lukt steeds beter. In een nieuw onderzoek heeft men vastgesteld dat de Melkweg inderdaad vier spiraalarmen heeft, waartoe gebruik is gemaakt van gegevens van NASA’s WISE-survey. Dankzij die gegevens hebben onderzoekers ruim 400 door stof omhulde sterrenclusters ontdekt, die gebruik kunnen worden om de vorm van de spiraalarmen te achterhalen.De resultaten ondersteunen het model waarin de Melkweg vier spiraalarmen heeft. Deze spiraalarmen zijn de plaatsen waar de meeste jonge sterren geboren worden. Ze zitten tjokvol met gas en stof, de ingrediënten van sterren. Twee armen, die Perseus en Scutum-Centaurus genoemd worden, lijken prominenter te zijn en meer sterren te bevatten. De twee andere armen, Sagittarius en de Buitenarm, hebben evenveel gas, maar minder sterren.

Aan de hand van de WISE-studie heeft men “ingebedde sterrenclusters” gevonden in de Perseus-, Sagittarius- en Buitenarmen. Dit soort clusters vormen een belangrijk gereedschap voor het achterhalen van de locatie van de spiraalarmen, omdat de clusters jong zijn en de sterren nog geen tijd gehad hebben om uit de spiraalarm “weg te drijven”. Sterren beginnen hun leven namelijk in de dichte en gasrijke gebieden van een spiraalarm, maar kunnen na verloop van tijd migreren. Spiraalarmen zijn feitelijk verkeersopstoppingen, waarin gas en sterren samenkomen en langzamer bewegen. Naarmate materiaal door de dichte spiraalarmen beweegt, zal het samengedrukt worden en meer stervorming op gang brengen. WISE is ideaal om verborgen sterrenclusters in kaart te brengen, omdat het de hemel in kaart heeft gebracht in infraroodlicht, dat door het verduisterende stof kan heendringen. WISE is trouwens eigenlijk een infrarood-ruimtetelescoop die in 2011 is uitgeschakeld, nadat het twee keer de hemel in kaart had gebracht. In 2013 is de telescoop opnieuw geactiveerd en als NeoWISE op zoek is gegaan naar potentieel gevaarlijke aardscheerders (ruimterotsen die de baan van de aarde kruisen). Bron: Jet Propulsion Laboratory.

Share

Speak Your Mind

*