28 maart 2024

Vernieuwde Hobby-Eberly Telescope in bedrijf genomen

Exterieur van de Hobby-Eberly Telescope. (Ethan Tweedie Photography)


Na een ingrijpende upgrade is op de McDonald-sterrenwacht de Hobby-Eberly Telescope (HET) van de Universiteit van Texas in Austin opnieuw in gebruik genomen. De HET is voorzien van nieuwe optiek, nieuwe mechanische componenten en nieuwe software – eigenlijk is alleen de grote, licht elliptische gesegmenteerde hoofdspiegel van de telescoop ongewijzigd gebleven.

De spiegel van de HET meet 10 bij 11 meter, maar door de gebruikte constructie werd daarvan altijd maar een (steeds wisselend) deel gebruikt, met een middellijn van 9,2 meter. Dankzij een nieuwe optische corrector is het beeldveld van de telescoop nu sterk vergroot, en wordt bovendien altijd een spiegeloppervlak met een middellijn van 10 meter benut, waardoor de HET nu de op drie na grootste optische telescoop ter wereld is, na de twee Keck-telescopen op Hawaii en de Gran Telescopio Canarias op La Palma.

De complexe corrector, bestaande uit drie grote zorgvuldig ontworpen en geslepen spiegels, corrigeert bovendien de beeldfouten die ontstaan doordat de hoofdspiegel van de HET niet parabolisch is maar sferisch. Die keuze werd eind jaren negentig gemaakt om kosten te besparen; de HET zou bovendien vooral gebruikt worden voor spectroscopisch onderzoek, waarbij spatscherpe afbeeldingen minder belangrijk zijn. (Overigens kan de beeldkwaliteit nog steeds niet tippen aan die van veel duurdere telescopen zoals de Europese Very Large Telescope in Chili.)

Dankzij de upgrade zal de Hobby-Eberly Telescope in de toekomst intensief gebruikt kunnen worden voor het vastleggen van posities, afstanden en vormen van talloze ver verwijderde sterrenstelsels. Op die manier hopen kosmologen meer inzicht te krijgen in de ware aard en de verdeling van donkere materie en donkere energie in ruimte en tijd.

Bron: Astronomie.nl

Share

Speak Your Mind

*