Een simulatie van de filamenten en knooppunten van het kosmische web. Credit: V.Springel, Max-Planck Institut für Astrophysik
Van alle materie in het universum bestaat slechts 20 procent uit “normale materie”, oftewel de atomen, protonen en elektronen waarmee wij vertrouwd zijn. De rest is allemaal mysterieuze donkere materie, waarvan we nog altijd geen idee hebben wat het is. Toch is ruim de helft van de normale materie lange tijd “kwijt” geweest, onvindbaar in normale surveys. Waar heeft die “missende baryonische materie” zich verstopt? In de lange filamenten tussen clusters van sterrenstelsels, zo blijkt uit onderzoek naar de cluster Abell 2744.
Uitgebreide onderzoeken naar de structuur van het heelal op grote schaal hebben eerder al uitgewezen dat materie in het universum niet homogeen verdeeld is, maar geconcentreerd is in een filamentaire structuur: het kosmische web. In de knooppunten van het web wordt het meeste materie geconcentreerd en hier kunnen sterren en sterrenstelsels gevonden worden. Deze knooppunten worden door “slierten” met elkaar verbonden en astronomen hebben gebruik gemaakt van de XMM-Newton ruimtetelescoop om die filamenten eens goed te bekijken.
De filamenten blijken gevuld te zijn met superheet gas met een temperatuur van tien miljoen graden. Men heeft de totale massa van dat superhete röntgengas geschat en deze blijkt overeen te komen met de voorspellingen van numerieke modellen. De “ontbrekende baryonische materie” is dus eindelijk gevonden: het zat al die tijd verstopt in de draden van een heel groot spinnenweb! Bron: Université de Genéve.
