Credit: University of New South Wales.
Australische astronomen hebben een potentieel levensvatbare exoplaneet ontdekt op een afstand van slechts 14 lichtjaar tot de aarde. De planeet is een super-aarde van vier aardemassa’s en bevindt zich in de zogenaamde leefbare zone – het gebied rondom een ster waarop vloeibaar water kan voorkomen aan het oppervlak van een hemellichaam. De planeet behoort tot een stelsel van drie planeten, die in respectievelijk 5, 18 en 67 dagen hun rondjes draaien rondom de koele rode dwergster Wolf 1061. De planeten zijn ontdekt via het HARPS-instrument aan boord van de ESO-3.6m telescoop in Chili, waarbij gekeken wordt naar de zwaartekrachtinvloed van planeten op hun moederster, die hierdoor een beetje gaat wiebelen.
We blijven in exoplanetenland, want Amerikaanse astronomen hebben ontdekt waarom een in 2011 ontdekte planeet zo’n vreemde omloopbaan heeft. De planeet in kwestie (HD 7449b), is een supergasreus van 9 Jupitermassa’s, die in een zeer excentrische (niet-cirkelvormige) omloopbaan rondom de zon-achtige moederster draait.Astronomen dachten dat een andere planeet verantwoordelijk zou zijn voor deze vreemde omloopbaan, maar dat blijkt niet te kloppen. In plaats daarvan blijkt de boosdoener een zwak sterretje te zijn, die eveneens rondom de zon-achtige moederster draait. Astronomen kennen wel meer planeten bij dubbelsterren, maar dat zijn meestal planeten die rondom beide componenten van de moederster draaien en soms ook planeten die rondom één van de twee sterren draaien, waarbij de twee componenten op flinke afstand van elkaar staan. Die vlieger gaat niet op bij HR 7449 – moederster, begeleidende ster én planeet staan allemaal binnen 20 AU van elkaar (1 AU is de afstand aarde-zon). Berekeningen hebben uitgewezen dat de begeleidende dwergster ervoor zorgt dat de omloopbaan van de planeet steeds verandert, via een proces dat een Kozai-oscillatie genoemd wordt. Je zou kunnen zeggen dat de planeet “danst” tussen de twee sterren!
Bronnen: University of New South Wales en Carnegie Institution for Science.
