28 maart 2024

Astronomen zien sterrenstelsel met een komeetachtige staart

Gecombineerde röntgen- en optische opname van Zwicky 8338. Credit: X-ray: NASA/CXC/University of Bonn/G. Schellenberger et al; Optical: INT

Astronomen hebben een gigantische staart van röntgenstraling aangetroffen achter een sterrenstelsel die met hoge snelheid door de cluster Zwicky 8338 ploegt. Met een lengte van 250.000 lichtjaar is het de grootste uit zijn soort die ooit ontdekt is. Wetenschappers hebben gebruik gemaakt van de Chandra-ruimtetelescoop om de röntgenstaart te bestuderen en te achterhalen hoe de clusteromgeving erdoor beïnvloed wordt. De staart is opgebouwd uit superheet gas dat afkomstig is vanuit het sterrenstelsel CGC254-001, die zich bevindt in de cluster van sterrenstelsels Zwicky 8338, op een afstand van ruim 700 miljoen lichtjaar van de aarde. Het gas uit de staart heeft een temperatuur van tien miljoen graden – da’s ruim twintig miljoen graden koeler dan het omringende gas, maar nog altijd heet genoeg om opgepikt te kunnen worden door de röntgenogen van Chandra. Het gas wordt vermoedelijk uit het moederstelsel gedrukt door de tegendruk van het intergalactische gas in de cluster. Dit proces wordt “tidal stripping” genoemd en kan ervoor zorgen dat stervorming in het stelsel voor altijd onmogelijk wordt gemaakt. Vervolgwaarnemingen hebben inderdaad uitgewezen dat het moederstelsel CGCG254-021 tot voor kort veel nieuwe sterren gemaakt heeft, maar dit momenteel helemaal niet meer doet. Astronomen vermoeden dat CGCG254-021 ons meer kan leren over de evolutie van sterrenstelsels. Als spiraalstelsels met hoge snelheid een dichtbevolkte cluster binnenvallen, dan wordt het stervormende gas weggerukt en blijft een “rood en dood” lensvormig sterrenstelsel over. Bron: Chandra.

Share

Speak Your Mind

*