28 maart 2024

Zoem zoem: 11 februari zou de ontdekking van zwaartekrachtsgolven bekend worden gemaakt

Credit: LIGO

De geruchtenmachine is weer volop in gang op internet: de geruchten dat men met de LIGO detector signalen van zwaartekrachtsgolven heeft ontdekt, veroorzaakt door een samensmelting (Engels: ‘merger’) van twee zware zwarte gaten, waarover we een maand geleden al schreven, zijn verder aangezweld. Er zou donderdag 11 februari om 10.40 uur door de LIGO groep in Washington DC een persconferentie worden gegeven en daarop zou men volgens de geruchten gaan aankondigen dat met de twee detectoren van de Advanced LIGO – de een in Livingston, Louisiana en de ander in Hanford, Washington (zie afbeelding hieronder) – zwaartekrachtsgolven zijn gezien, afkomstig van het samensmelten van twee zeer zware zwarte gaten, de ene 36 zonsmassa’s en de ander 29 zonsmassa’s zwaar. Indien dit bericht juist is kunnen we er bijna zeker van zijn dat de Nobelprijs voor de Natuurwetenschappen dit jaar naar de ontdekkers gaat.

Impressie van twee zwarte gaten die naar elkaar spiraliseren en botsen. Credit: NASA.

Samen zouden die een zwart gat van 62 zonsmassa’s hebben opgeleverd. Eh… wacht even, 36 + 29 is toch 65? Waar is die drie zonsmassa dan gebleven? Die zou in enkele minuten tijd (!) in de vorm van zwaartekrachtsgolven zijn weggelekt, rimpels in de ruimtetijd. Volgens deze tweet, afkomstig van een collega van de Canadese natuurkundige Cliff Burgess, zou de detectie een betrouwbaarheid van maar liefst 5,1sigma hebben, welke boven de 5sigma ligt, de grens wanneer men spreekt van een ontdekking.

De afbeelding is gisteren opgedoken in een artikel in Science Magazine, dus het is geen obscure bron die er mee aankomt. In de mail van Burgess wordt nog meer informatie vermeld. Men zou in het gevonden signaal ook ’the ring-down to kerr’ hebben gezien, een verschijnsel dat optreedt vanaf het moment dat zwarte gaten botsen en smelten. Als ze samengaan is hun vorm nog niet in evenwicht, door het uitzenden van zwaartekrachtsgolven heeft het nieuwe zwarte gat even de tijd nodig om dat evenwicht te bereiken en die periode wordt de ringdown genoemd. Het eindresultaat is een zogeheten Kerr zwart gat, ook wel een Kerr-Newman zwart gat genoemd, een zwart gat dat roteert. Volgens Lubos Motl zou het ontstane zwarte gat een straal van 185 km hebben, de straal van de waarnemingshorizon, de grens waarbinnen niets meer kan ontsnappen uit het zwarte gat, zelfs licht niet. De frequentie van de uitgezonden zwaartekrachtsgolven zou 300 hertz zijn. Zodra ik meer nieuws heb over deze zoemerdezoem geruchten horen jullie ’t als eerste! Bron: Science Magazine + The Reference Frame.

Share

Comments

  1. Die ringdown is wel interessant en misschien waarschijnlijk snap ik het nog niet goed, maar als bij het samensmelten van de twee zwarte gaten een gedeelte van de massa wordt omgezet naar de zwaartekrachtgolf en ik bedenk dat een zwaartekrachtgolf een rimpeling of beweging van ruimtetijd is, dan vraag ik me af hoe die energie dan wordt omgezet naar de zwaartekrachtgolf? Dan zie ik een zwart gat als een bol energie afkomstig van de ingevallen materie, maar een gedeelte verwijnt dan in die zwaartekrachtgolf? Hoe zit dat precies

    Wordt hier energie naar ruimtetijd omgezet en als ik in deze gedachte doordenk, kom de uitdijing van het heelal misschien hiervandaan, energie wordt omgezet naar ruimtetijd?
    Of veroorzaken deze zwaartekrachtgolven op een manier de uitdijing zoals een golf in water het water verder doet komen?
    Of kunnen we als we deze omzetting snappen er ooit een voortstuwing hiermee bouwen?
    Of of of…nee, meer verre gedachten heb ik even niet 🙂

  2. Een zwart gat is niet een bal materie samengeperst tot een “signularity”. Materie in een BH is helemaal afgebroken tot energie, en die energie laat zich “zien”aan de buitenwereld als een heftige verstoring van ruimte-tijd. Bij het samensmelten van twee BH’s worden die vermoedelijke zwaartekrachtsgolven de ruimte in gegooid, en dat is dus een verlies van een gedeelte van de energie, die voor de botsing aanwezig was in de vorm van verstoorde (warped) ruimte-tijd.

    Als je leest dat een BH b.v. een massa heeft van 10 zonnen, dan wil dat zeggen dat het een vergelijkbare hoeveelheid energie in zich heeft, in de vorm van verstoorde ruimte-tijd. Wij nemen dat waar als zwaartekracht en de invloed op zijn omgeving.

    Trust me, i’m a cop 🙂
    J/K

  3. Dat wordt vast een astronomische klapper! Het zou mooi zijn als de resolutie van de data ook nog de richting kan aantonen. Ze wilden eerder al een detector naar Australië verhuizen om de spatiale resolutie wat op te krikken.
    Misschien heeft de VIRGO ook nog wat opgepikt om het e.e. a.te bevestigen, ik ben benieuwd.

  4. KJ, nog bedankt voor je antwoord.

    Wat zou deze ontdekking voor gevolgen hebben voor de andere theorieën over zwaartekracht? Stukje bij beetje wordt er steeds meer bewijs gevonden wat strookt met de relativiteitstheorie van einstein, in 2012 nog met gravity probe b frame-dragging en het geodetisch effect, en nu dan wellicht zwaartekrachtgolven, maar deze resultaten moeten dan ook in de alternatieve zwaartekrachtstheorieën verklaart kunnen worden, anders vallen ze af.

    • Ik denk dat die niet perse direct in de problemen komen. Volgens mij tornen ze niet zozeer aan de effecten van zwaartekracht, maar proberen ze te verklaren hoe het nu eigenlijk werkt. Dus de “symptomen” van zwaartekracht spreken ze dacht ik niet echt tegen. Als dat wel zo was (dus stellen dat Einstein het fout had met buigen van ruimte-tijd), zaten ze al in de problemen. Zwaartekrachtlenzen zijn al bewezen, de snelheid van zwaartekracht is bewezen, etc. Het bestaan van zwaartekrachtgolven is zo’n beetje de laatste voorspelling van Einstein die bewezen moet worden….de rest is grotendeels passe.

      Dus zolang andere theorieen over zwaartekracht rijmen met observaties/experimenten, lopen ze geen gevaar. Maar ze zullen toch echt met minstens twee nieuwe voorspellingen moeten komen, die daarna d.m.v. experiment of observatie moet worden bewezen, willen ze meer aandacht krijgen.

      Ps, zwaartekrachtlenzen zijn al redelijk bekend, maar het testen van de snelheid van zwaartekracht niet. Zover ik weet hebben alleen de Chinezen dit tot nu toe gedaan; http://www.spacedaily.com/reports/Chinese_scientists_find_evidence_for_speed_of_gravity_999.html

      Trouwens, ook leuk en minder bekend. Veel nieuwe theorieen over zwaartekracht lijken erg op het oorspronkelijke idee van Newton (die daar later weer vanaf stapte);
      https://en.wikipedia.org/wiki/Aether_%28classical_element%29#Aether_and_gravitation

      “He calls this intervening medium aether. In his aether model, Newton describes aether as a medium that “flows” continually downward toward the Earth’s surface and is partially absorbed and partially diffused. This “circulation” of aether is what he associated the force of gravity with to help explain the action of gravity in a non-mechanical fashion. This theory described different aether densities, creating an aether density gradient. His theory also explains that aether was dense within objects and rare without them. As particles of denser aether interacted with the rare aether they were attracted back to the dense aether much like cooling vapors of water are attracted back to each other to form water.”

      • Ik vroeg het me vooral af omdat je eigenlijk alleen maar bewijs voor einsteins zwaartekracht voorbij ziet komen, maar nooit gerelateerde artikelen van alternatieve zwaartekrachttheorieën en hoe de praktijkmetingen ook in de alternatieve theorie past.
        Zo is zwaartekracht in einsteins relativiteitstheorie een effect veroorzaakt door de kromming van ruimtetijd. Maar bijvoorbeeld in de stringtheorie heb je gravitonen. Passen al die bewezen effecten uit einsteins zwaartekrachttheorie in de stringtheorie? Ondersteunen de formules de praktijkmetingen? Ik neem aan van wel anders was de stringtheorie dood, maar je hoort er weinig over.. al kan dat natuurlijk ook zijn omdat ik niet dagelijks overal alle wetenschappelijk artikelen bekijk 🙂 . Maar naast de stringtheorie hebben we nog quantum loop gravity, kaluza-klein, entropische zwaartekracht en nog wat andere wellicht al afgeschreven theorieën.
        Hoe dan ook.. ik vroeg het me gewoon even af 🙂 .

        Je vergeet nog een theorie die uit einsteins zwaartekracht voort is gekomen, en dat zijn de einstein-rose bruggen, beter bekend als wormholes. 🙂

        Ja het klassieke aether ken ik ook nog wel, in sommige beschrijvingen kan je het wel vergelijken met ruimtetijd en dan zaten ze er nog geen eens zo ver bij vandaan.

Speak Your Mind

*