29 maart 2024

Saturnus produceert ongeveer evenveel plasma als Enceladus

(credit NASA/JPL/University of Arizona/ University of Leicester)

Astronomen hebben voor het eerst bewijs gevonden dat de dampkring van Saturnus soms evenveel materie in de magnetosfeer pompt als zijn maan Enceladus. Een magnetosfeer is een regio in de ruimte waarin de invloed van het magnetische veld van een nabije planeet heel sterk is. Een magnetosfeer bevat vaak geladen deeltjes in de vorm van plasma, met zowel een inwendige als een externe oorsprong. In het geval van Saturnus is de magnetosfeer gevuld met H2O+, O+ en OH+ ionen, die afkomstig zijn uit de watergeisers van het maantje Enceladus.

Bij Jupiter wordt de magnetosfeer deels gevuld met plasma dat afkomstig is van de zwavelvulkanen van de maan Io, terwijl op aarde de magnetosfeer vooral wordt aangedreven door de zonnewind, hoewel sommige deeltjes afkomstig zijn van de dampkring (de ionosfeer om precies te zijn – een atmosferische laag dat geïoniseerd wordt door zonne- en kosmische straling). De Cassini-missie had eerder al uitgewezen dat Enceladus de dominante bron is van plasma in de magnetosfeer van Saturnus, maar nu is gebleken dat de ionosfeer van Saturnus soms evenveel plasma produceert als de watergeisers van Enceladus.Die conclusie is getrokken naar aanleiding van metingen van Cassini, die verricht zijn toen de ruimtesonde door de magnetostaart van Saturnus vloog – het gedeelte van de magnetosfeer dat door de zonnewind wordt samengedrukt. Op dat moment ‘waaide’ er een flinke zonnewind (hetgeen resulteerde in spectaculaire aurora’s aan de polen van de planeet) en vervolgens bleken de waterionen te zijn verdwenen. In plaats daarvan wist Cassini vooral de aanwezigheid van H+ ionen te detecteren, die afkomstig moeten zijn van een ionosferische uitstroom, met als bron de dampkring van Saturnus.Vervolgberekeningen hebben toen uitgewezen dat de totale hoeveelheid massa die vanuit de ionosfeer in de magnetosfeer werd gepompt vergelijkbaar is met de gebruikelijke bijdrage van Enceladus. Dankzij deze ontdekking beginnen we een redelijk compleet plaatje te krijgen van de dynamische processen in de magnetosfeer van Saturnus. Bron: University College London.

Share

Speak Your Mind

*