28 maart 2024

Het kwantumschuim van ruimtetijd

Voorstelling van kwantumschuim (credit: Chandra/Harvard/CXC/M.Weiss)

Met de ontdekking van zwaartekrachtsgolven door LIGO is er weer veel aandacht voor zwaartekracht en ruimtetijd. Door de meting aan zwaartekrachtsgolf GW150914 heeft men een limiet kunnen stellen aan de massa van het graviton, het hypothetische deeltje dat de zwaartekracht zou vervoeren. Men denkt dat het graviton – áls het al bestaat, dat is nog helemaal niet zeker – massaloos is, maar áls het graviton toch een massa heeft dan kan deze niet groter zijn dan 1,2 x 10-22 eV, oftewel 10-58 kg, zo kon men uit de metingen afleiden. Als het graviton bestaat betekent dat ook de zwakste natuurkracht een kwantum heeft, een krachtvoerend deeltje, net zoals de sterke wisselwerking het gluon heeft, de elektromagnetische wisselwerking het foton en de zwakke wisselwerking de W- en Z-bosonen. Maar naast de natuurkrachten zou er nog iets anders gekwantiseerd kunnen zijn, verdeeld in kleine partjes, kwanta. Dat is namelijk de ruimtetijd zelf, het weefsel van de driedimensionale ruimte en eendimensionale tijd. Ruimtetijd zou dan geen glad, continue geheel zijn, maar op het allerkleinste niveau een constant bubbelen van stukjes ruimte en tijd, zoals in de weergave hierboven. Vandaar dat men ook wel spreekt van kwantumschuim, iets wat hier en daar de link met bierschuim heeft opgeleverd. Hieronder een video van de NASA over het kwantumschuim van ruimtetijd.

Lees in dit verband ook Sabine Hossenfelder’s blog over de vraag of er een kleinste eenheid van lengte bestaat.

Share

Comments

  1. De data van ligo zou toch wellicht ook inzicht kunnen geven in het bubbelende of korrelige van de ruimtetijd. Doet me beetje denken aan Craig Hogan van fermilabs die ooit in de ruis van de GEO600 detector ook het korrelige van de ruimtetijd dacht te zien en daarmee bewijs voor zijn holografisch principe, echt bleek dit fals alarm te zijn.
    https://www.sciencedaily.com/releases/2009/02/090203130708.htm

    Ook een latere studie met een eigen holomter vond geen bewijs.
    http://www.sciencemag.org/news/2015/12/controversial-experiment-sees-no-evidence-universe-hologram

  2. Note; kwanta dient men niet te verwarren met kwatta 🙂

    https://c2.staticflickr.com/8/7346/10384945993_a3a7baa913_b.jpg

  3. lastige materie.

    echter loop ik tegen deze zin aan:
    áls het al bestaat, dat is nog helemaal niet zeker – massaloos is, maar áls het graviton toch een massa heeft dan kan deze niet groter zijn dan 1,2 x 10-22 eV, oftewel 10-58 kg, zo kon men uit de metingen afleiden.

    massaloos en dan bijna 60 kg wegen.

Speak Your Mind

*