Site pictogram Astroblogs

Nagloed van ‘Fast Radio Burst’ blijkt afkomstig van zwart gat in kern sterrenstelsel [Update]

Credit: ESO/M. Kornmesser

In februari dit jaar werd voor het eerst van een zogeheten ‘Fast Radio Burst’ (FRB) – een zeer kortstondige uitbarsting van radiostraling, voor ’t eerst waargenomen in 2007 – de bron gelokaliseerd, FRB 150418 die gekoppeld kon worden aan het elliptisch sterrenstelsel genaamd WISE J071634.59-190039.2 (kortweg WISE 0716-19), dat zes miljard lichtjaar van de aarde staat. Van deze FRB zag men een ‘afterglow’, een nagloed van radiostraling. Kort na de koppeling waren er al tegengeluiden, die riepen dat die nagloed géén verband kon hebben met de FRB, omdat de nagloed op een gegeven moment weer helderder werd – niet iets wat je verwacht bij de hypothetische bron van de FRB’s, twee neutronensterren die tegen elkaar knallen en samensmelten. Degenen die hiermee kwamen waren de Harvard sterrenkundigen Peter Williams en Edo Berger en die zijn deze week met nieuwe waarnemingen gekomen, gedaan met de Jansky Very Large Array (zie afbeelding hieronder), waaruit zou blijken dat de nagloed afkomstig is van het centrale zwarte gat in WISE 0716-19. In de radiostraling zit een variatie, die niet van een FRB kan zijn. Men denkt dat een actief superzwaar zwart gat in de kern van het sterrenstelsel verantwoordelijk is voor de nagloed, een deel van de variatie heeft vermoedelijk te maken met iets wat men scintillatie noemt, waarbij radiostraling door tussenliggende interstellaire gaswolken gaat fluctueren.

De radiotelescopen van de Jansky Very Large Array (credit: NRAO)

De nagloed was af en toe zo helder dat de lichtkracht van de allereerste nagloed werd bereikt, een factor drie sterker dan de zwakste lichtkracht van de nagloed – zo bleek uit de waarnemingen met de Jansky VLA.Onlangs op de SETI-bijeenkomst in Dwingeloo vorige maand sprak ik de sterrenkundige Emily Petroff, voor ASTRON werkzaam in Leiden, die betrokken is bij het team dat in februari die eerste identificatie van een FRB  deed. Petroff vertelde mij toen dat haar team naar aanleiding van de eerste kritiek van Williams en Berger zou komen met een vakartikel, dat als reactie op die kritiek zou dienen. Ik heb het artikel nog niet voorbij zien komen, maar ik verwacht naar aanleiding van deze nieuwe berichtgeving, dat dat niet lang op zich zal laten wachten.  Bron: CfA.

[Update 20:45 uur] Lezer André van Es, voormalig voorzitter van stichting CAMRAS van de Dwingeloo radiotelescoop, wees mij vanavond op de waarneming die op 16 maart j.l. werd gedaan aan WISE 0716-19 met behulp van EVN – The European VLBI Network. Uitkomst van het onderzoek is dat men géén radiostraling vond van het stelsel helderder dan 170 ?Jy (micro Jansky). De straling van de nagloed die door Williams en Berger werd gemeten varieerde tussen 105 en 225 ?Jy. André, bedankt voor de tip! Bron: Astronomers Telegram.

FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten