Site pictogram Astroblogs

Is ’t vreemd dat veel zwarte gaten in het gebied ELAIS-N1 dezelfde kant uit wijzen?

De jets of straalstromen van zwarte gaten in het gebied ELAIS-N1, links met cirkels aangegeven, rechts zonder de cirkels. Credit: Andrew Russ Taylor.

Onderzoek met behulp van de Giant Metrewave Radio Telescope (GMRT) in India heeft uitgewezen dat opvallend veel superzware zwarte gaten in de centra van sterrenstelsels, welke zich bevinden in een gebied in het heelal genaamd ELAIS-N1 (schijnbaar één graad groot aan de hemel – twee maandiameters) allemaal dezelfde kant uit wijzen, dat wil zeggen dat de energierijke straalstromen, die vanuit hun rotatieassen in twee tegengestelde richtingen in de ruimte worden uitgespuugd, dezelfde kant uit wijzen. Net zoals kompasnaalden dus, die allemaal naar ’t noorden wijzen. Het betreft hier zwarte gaten in sterrenstelsels, die miljoenen jaren van elkaar verwijderd zijn, dus zo’n ‘alignment’ zoals ze het noemen zou je als iets mysterieus op kunnen vatten en in de media is het de laatste tijd ook wel als zodanig afgeschilderd. Toch is deze overeenkomst in richting niet heel vreemd, hij is verklaarbaar. De mogelijkheid dat de overeenkomst op toeval berust lijkt klein, de kans dat zoveel zwarte gaten in zo’n gebied dezelfde kant uitwijzen is 0,1%, verwaarloosbaar klein.

Foto van ELAIS-N1, gemaakt door het Spitzer Wide-area Infrared Extragalactic (SWIRE) Legacy project. Credit NASA/JPL-Caltech/C. Lonsdale (IPAC/Caltech) and the SWIRE Team

Er moet dus iets zijn wat die zwarte gaten bindt, ondanks hun grote afstand. En die binding is er. Want alle sterrenstelsels in ELAIS-N1 maken deel uit van één groot filament van clusters en superclusters van sterrenstelsels. Dergelijke filamenten vormen het ‘skelet’ van het heelal en ze zijn ontstaan kort na de oerknal, waarmee 13,8 miljard jaar geleden het heelal begon, uit kleinschalige massa-fluctuaties. De zwarte gaten die nu zijn waargenomen hebben die overeenstemming in richting behouden, die in dat filament in het vroege heelal door gravitationele interactie was ontstaan. Bij quasars zijn dergelijke ‘alignments’ in richtingen ook gevonden. Niets vreemd dus onder de zon… in dit geval. Bron: Koberlein.

FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten