Site pictogram Astroblogs

Donkere energie laatste miljarden jaren niet veranderd – blijkt uit studie Chandra van clusters

Credit: X-ray: NASA/CXC/Univ. of Alabama/A. Morandi et al; Optical: SDSS, NASA/STScI

Onderzoek met de Chandra röntgen-ruimtetelescoop van de NASA aan 300 clusters van sterrenstelsels heeft laten zien dat de sterkte van de donkere energie, de mysterieuze kracht die verantwoordelijk is voor de versnelde expansie van het heelal, de afgelopen miljarden jaren niet gewijzigd is. Vier van die 300 clusters zie je hierboven, de paarse gloed is de röntgenstraling die uitgezonden wordt door heet gas in de clusters. Die clusters variëren niet alleen in afstand (de meest nabije was 760 miljoen lichtjaar ver weg, de meest verre 8,7 miljard lichtjaar) maar ook in omvang. Wat die laatste eigenschap betreft blijken clusters te lijken op Russische matroesjkapoppen: de grote zijn opgeschaalde varianten van de kleine. De afgelopen jaren is er een kosmologische ‘Tug of War’ gaande tussen de materie en donkere materie, die met hun zwaartekracht de expansie van het heelal willen stoppen en de donkere energie die met z’n afstotende werking de expansie wil versnellen.

De Chandra röntgen-ruimtetelescoop. Credit: NASA.

De schijnbare helderheid en grootte van clusters is sterk afhankelijk van die expansie en van de sterkte die de twee tegengestelde krachten hebben. Uitkomst van het onderzoek aan de 300 clusters, waarbij ook gegevens verzameld met Hubble en met de Sloan Digital Sky Survey (SDSS) zijn gebruikt, is dat de donkere energie de laatste paar miljard jaar niet veranderd is qua sterkte. Dat betekent dat de zogeheten Kosmologische Constante, in 1917 voor het eerst geopperd door Albert Einstein, op dit moment de beste beschrijving geeft voor de donkere energie en dat modellen die uitgaan van een veranderende donkere energie, zoals de kwintessens theorie, op basis van deze waarneming niet kloppen. Mmmm, da’s best wel weer vreemd. Onlangs bleek namelijk uit waarnemingen die onder andere met de Hubble telescoop zijn gedaan dat juist de modellen met een veranderlijke donkere energie favoriet zijn – dezelfde Hubble ruimtetelescoop als die voor het onderzoek met Chandra is gebruikt. Wordt duidelijk vervolgd. 😀 Hier het vakartikel over de waarneming aan de 300 clusters, dat gepubliceerd is in de Monthly Notices of the Royal Society. Bron: Chandra.

FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten