Impressie van de jonge ster CX330, omgeven door een donutachtige stofwolk. Credit: NASA/JPL-Caltech
Het was de röntgensatelliet Chandra van de NASA die ‘m in 2009 als eerste opmerkte, toen ‘ie ‘m als een bron van röntgenstraling detecteerde: het object genaamd CX330. Nu blijkt door onderzoek in infraroodlicht met de Spitzer en WISE satellieten, eveneens van de NASA, dat het gaat om zeer jonge ster van nog geen miljoen jaar oud, omgeven door een warme, donutachtige stofwolk, die infraroodlicht uitzendt. Zo’n jonge ster is op zich niet bijzonder, maar wat CX330 wel bijzonder maakt is dat ‘ie ver weg ligt van andere stervormingsgebieden. Normaal gesproken ontstaan sterren in groepen in grote interstellaire gas- en stofwolken, zoals de Orionnevel, en dan voeden ze zich met het daar aanwezige gas- en stof. Maar CX330 is geheel geïsoleerd, meer dan duizend lichtjaar verwijderd van de dichtstbijzijnde stellaire kraamkamer.
De WISE satelliet van de NASA. Credit: NASA/JPL-Caltech
Sinds 2009 is CX330 ook flink aan het veranderen, want hij blijkt al honderden keren helderder te zijn geworden en af en toe schiet ‘ie ook flinke, energierijke straalstromen de ruimte in, die dan in botsing komen met het omringende gas en stof. Het komt voor dat sterren soms wegschieten uit zo’n interstellaire kraamkamer, maar dat lijkt bij CX330 niet het geval, omdat ‘ie nog omringd is door de stofwolk, waaruit hij zich nog steeds voedt. Bij zo’n gekatapulteerde ster zou die stofwolk er niet zijn. Een mogelijkheid zou kunnen zijn dat CX330 een zeer kort stadium uit het leven van een ster laat zien, die we nog niet kennen en die ze wellicht allemaal meemaken. Wellicht dat in zijn geval de interstellaire gas- en stofwolk niet een groep sterren produceerde, maar slechts eentje, CX330. Ook zijn er wellicht wel andere, jonge sterren in de buurt van CX330, maar hebben we die nog niet gezien. Bron: NASA/JPL.
