28 maart 2024

Vulkanisme op Mercurius kwam 3,5 miljard jaar geleden ten einde

credit: NASA/JHU APL/CIW

Uit nieuw onderzoek is gebleken dat vulkanische activiteit op de planeet Mercurius zo’n 3,5 miljard jaar geleden ten einde is gekomen. Er zijn twee soorten vulkanisme: effusief en explosief. Explosief vulkanisme is vaak een gewelddadig proces waarbij enorme as- en puinafzettingen gevormd worden, zoals bij de uitbarsting van Mt. Saint Helens in 1980. Effusief vulkanisme refereert naar uitgestrekte lavastromen die zich langzaam over het landschap verspreiden – wetenschappers vermoeden dat dit proces belangrijk is geweest bij het ontstaan van de aardkorst. Door de leeftijd van effusieve vulkanische afzettingen te bepalen kun je meer te weten komen over de geologische geschiedenis van een planeet of hemellichaam. Zo is bijvoorbeeld gebleken op de planeet Venus een paar honderd miljoen jaar geleden nog wijdverspreid effusief vulkanisme moet zijn voorgekomen. Recent is gebleken dat op de planeet Mars een paar miljoen jaar geleden nog (kleinschalig) effusief vulkanisme heeft plaatsgehad, terwijl het hier op aarde vandaag de dag nog plaatsvindt. Maar hoe zit het met de planeet Mercurius, die van dezelfde materialen is gemaakt als Venus, de aarde en Mars? We hebben helaas geen monsters kunnen verzamelen van de planeet, zodat wetenschappers gebruik moeten maken van kratertellingen, waarbij het aantal kraters én de grootte van de kraters geanalyseerd worden door wiskundige modellen. Aan de hand hiervan zijn wetenschappers tot de conclusie gekomen dat in de laatste 3,5 miljard jaar bijna geen effusief vulkanisme kan hebben plaatsgevonden. Het grote verschil t.o.v. de overige rotsplaneten is het feit dat Mercurius een veel dunnere mantel heeft. De mantel is de plaats waar radioactieve elementen hitte produceren, zodat Mercurius veel sneller is afgekoeld. Hierbij is Mercurius gaan samentrekken, waardoor de korst alle mogelijke routes voor lava om aan het oppervlak te komen heeft afgesloten. Het volledige onderzoeksartikel kan hier ingezien worden. Bron: North Carolina State University.

Share

Comments

  1. Laatste zin:
    Hierbij is Mercurius gaan samentrekken, waardoor de korst alle mogelijke routes voor lava om aan het oppervlak te komen heeft afgesloten.

    Ik vind die laatste zin niet erg overtuigend

    Dus de lava was er misschien wel, door de samentrekking zijn er geen barsten en scheuren ontstaan, en was er
    vanaf dat moment geef effusief vulkanisme meer???

    • Enceladus zegt

      Ik denk dat bedoeld wordt dat het binnenste van Mercurius is gaan krimpen, waardoor Mercurius als het ware ruim in zijn jasje kwam te zitten. Een ‘ruime jas’ dekt het binnenste nou eenmaal beter af dan een veel te ‘krappe jas’ waarvan bij wijze van spreke de naden dreigen te scheuren.

      groet,
      Gert (Enceladus)

Speak Your Mind

*