Site pictogram Astroblogs

Is EPIC 204278916 een tweede Tabby’s Star? Ik dacht ’t niet

Voorstelling van een Dysonsfeer rondom een ster. Image credit: public domain art by CapnHack, via http://energyphysics.wikispaces.com/Proto-Dyson+Sphere.

Het verhaal van KIC 8462852 alias Tabby’s Star is bekend, een ster die gedurende de Kepler-waarneemperiode grote en onregelmatigheden dips in z’n lichtcurve vertoonde, welke tot nu toe niet met ‘conventionele’ oorzaken verklaard kunnen worden, zodat sommige sterrenkundigen als reden hebben aangevoerd dat één of andere buitenaardse beschaving er een Dysonschil omheen heeft gebouwd. De laatste dagen zijn  er berichten dat er een tweede Tabby’s Star is ontdekt, getooid met de naam EPIC 204278916 – Sybold Deen wees mij er gisteren op. Kende Tabby’s Star dips in z’n lichtcurve tot 20%, EPIC 204278916 gaat nog veel verder en weet in een 78,8 dagen durende waarneemcampagne tot zelfs 65% (!) in lichtkracht achteruit te gaan. Een flinke exoplaneet die voor een ster langs gaat kan maximaal 1% van diens licht afnemen, dus 20% is veel meer dan wat zo’n planeet kan, laat staan 65%. Hieronder een grafiek met de lichtcurve van EPIC 204278916, waargenomen met de Kepler ruimtetelescoop gedurende diens K2 missie – de 25 dagen durende periode met dips in de curve is eronder uitvergroot weergegeven.

Credit:: Figure 1 from S. Scaringi et al., via http://arxiv.org/abs/1608.07291.

Toch zijn KIC 8462852 en EPIC 204278916 – heerlijke catalogusnamen toch! [1]EPIC komt van de Ecliptic Plane Input Catalog (EPIC). – niet hetzelfde en kunnen we m.i. EPIC 204278916 geen tweede Tabby’s Star noemen, de naam die men aan KIC 8462852 heeft gegeven, naar de ‘ontdekker’ ervan, de sterrenkundige Tabetha S. Boyajian. In tegenstelling tot Tabby’s Star is EPIC 204278916 lichter dan de zon (0,5 zonsmassa) en zéér jong, nog maar 5 miljoen jaar, deel uitmakend van de Scorpius-Centaurus OB associatie. Het is een zogeheten Young Stellar Object (YSO) en die kunnen in hun babyfase erg grillig zijn. Echter zo grillig dat ze dips van wel 65% vertonen is ook voor YSO’s iets te gortig, dus de sterrenkundigen moeten met een andere verklaring komen om het gedrag te verklaren. En dan hebben ze! Nee, met Dysonsferen van Kardashev type II beschavingen zijn ze niet gekomen, S. Scaringi et al (Max Planck Institute for Extraterrestrial Physics in Duitsland) denken dat er twee plausibele verklaringen zijn voor het gedrag van EPIC 204278916, te weten:

  • een gekromde binnenste schijf, die vol zit met ’transiting circumstellar objects’ en die een cirkelvormige baan om de ster beschrijft
  • of een zwerm van komeetachtige objecten, die een eccentrische baan rondom de ster beschrijft

Met de ALMA telescoop in Chili heeft men inderdaad een schijf rondom EPIC 204278916 gedetecteerd, die we vanaf de aarde vanuit een hoek van 57° ± 9° zien. Die schijf zou mogelijk verband houden met één van die twee genoemde verklaringen. Mmmm, maar zo’n schijf vol met dichte gas- en stofwolken of een zwerm kometen moet toch warmte geven en daarmee infraroodlicht? Ja dat klopt en dat is ook waargenomen bij EPIC 204278916 en wel met NASA’s WISE satelliet, al was het niet veel.

Een zwerm kometen die het licht van een ster deels verduisterd. By NASA/JPL-Caltech – http://photojournal.jpl.nasa.gov/jpeg/PIA20053.jpg, Public Domain.

Verder onderzoek zal uit moeten wijzen of één van deze twee suggesties juist is. EPIC 204278916 vertoont overigens ook een andere variatie in z’n lichtkracht, maar die is zeer regelmatig. Van Tabby’s Star 2.0 is zoals ik het nu zie is echter geen sprake. Hier het vakartikel over de YSO. Bron: Starts with a Bang + Phys.org.

Voetnoten

Voetnoten
1 EPIC komt van de Ecliptic Plane Input Catalog (EPIC).
FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten