29 maart 2024

Glas afkomstig van nucleaire test suggereert dat de maan droog is geboren

Credit: National Nuclear Security Administration / Nevada Site Office /Wikipedia

We kunnen de enorme inslag waarbij de maan is ontstaan helaas niet recreëren in een laboratorium. Gelukkig hebben mensen zelf ook flinke explosies gemaakt. Door het residu te bestuderen van de allereerste atoombom hebben wetenschappers namelijk een kijkje kunnen nemen in het verleden van de maan.

Op 16 juli 1945 liet het Amerikaanse leger een prototype atoomboom tot ontploffing brengen in het kader van Project Trinity. Nadat de bom was ontploft met een kracht van 20 kiloton TNT, is het zand eronder geheel gesmolten. Hierbij is een dunne laag van groen glas ontstaan, het zogenaamde trinitiet.

Tijdens de explosie is de temperatuur in de omgeving opgelopen tot 8000 graden, terwijl de luchtdruk gestegen is tot ruim 80.000 atmosfeer. Deze extreme omstandigheden zijn vergelijkbaar met de omstandigheden die het ontstaan van de maan hebben ingeluid, toen de aarde in botsing kwam met een andere planeet ter grootte van Mars.

Gelukkig voor de wetenschap zijn de details van de Trinity-explosie zeer nauwgezet opgemeten en vastgelegd. Hiervan is gebruik gemaakt om te onderzoeken waarom de maan opvallend weinig vluchtige stoffen bevat in vergelijking met de aarde. Hierbij moet je denken aan water en overige stoffen met een laag kookpunt.

Men heeft vooral gekeken naar de verspreiding van een vluchtig element, namelijk zink, in de omgeving van de explosie. Het blijkt dat hoe dichterbij het centrum van de explosie je komt, hoe minder zink zich in de bodem bevind, vooral als het op de lichtere isotopen aankomt. Dat komt doordat tijdens de verzengende hitte van de explosie de lichtere varianten van zink verdampen, terwijl de zwaardere varianten in de bodem achterblijven.

De precieze verhouding tussen de verschillende soorten zink in het trinitiet blijkt opvallende parallellen te vertonen met wat is waargenomen in door Apollo-astronauten meegenomen maanstenen. Dit alles lijkt te betekenen dat zink, en dus ook andere vluchtige stoffen zoals water, waarschijnlijk zijn verdampt tijdens de formatie van de maan. Met andere woorden: de maan is droog ontstaan. Waarschijnlijk.

Het volledige vak-artikel kan hier ingezien worden.

Bron: New Scientist

Share

Speak Your Mind

*