Credit: NASA / JHUAPL / SOUTHWEST RESEARCH INSTITUTE
Wetenschappers van de bekende Johns Hopkins Universiteit in Baltimore hebben vorige week één ding duidelijk gemaakt in een persbericht: Pluto is gewoon een planeet! Jawel, de Internationale Astronomische Unie kan de pot op. Alle objecten die zwaar genoeg zijn om een ronde vorm aan te nemen zijn planeten. Dat geldt volgens de wetenschappers in kwestie ook voor de grote manen in het zonnestelsel, zoals Titan én onze eigen maan. Volgens die definitie zijn er meer dan 100 planeten in het zonnestelsel!
In 2006 kwam de Internationale Astronomische Unie voor het eerst met een officiële definitie van het woord planeet. Zo moet een planeet voldoende zwaartekracht hebben om de krachten van een vast lichaam te overwinnen en daardoor een hydrostatisch evenwichtige (vrijwel ronde) vorm kunnen aannemen. Daarnaast moet een planeet op geen enkel moment in zijn leven aan kernfusie gedaan hebben en bovendien zijn omloopbaan hebben schoongeveegd van materiaal. Dat betekent dat Pluto geen planeet meer is – het behoort tot een zwerm van vergelijkbare objecten (de Kuipergordel) waarvan sommige leden groter zijn dan Pluto. De schoolkinderen hoeven voortaan slechts acht planeten uit hun hoofd te leren.
Goed, daar zijn wetenschappers van de Johns Hopkins University het duidelijk niet mee eens. Volgens hen heeft New Horizons duidelijk laten zien dat Pluto alle eigenschappen heeft die we met een planeet associëren. “Er is helemaal niets niet-planeetachtigs aan!” aldus Kirby Runyon, die samen met zes andere sterrenkundigen een nieuwe definitie voor het woord “planeet” zal presenteren op de Lunar and Planetary Science Conference, morgen op 21 maart 2017.
Volgens de wetenschappers moeten we ons focussen om de intrinsieke eigenschappen van een hemellichaam en niet op externe factoren zoals de omloopbaan en andere objecten in de omgeving. Runyon en co stellen dat “een planeet een substellair object is dat nooit aan fusie doet en dat voldoende zwaartekracht heeft om zichzelf in hydrostatisch equilibrium te brengen“. Dat betekent dat dwergplaneten plotsklaps weer volwaardige planeten zijn. Dat geldt ook voor alle grote, ronde manen die (vooral) rondom de vier gasreuzen draaien.
In dat geval moeten kinderen voortaan minimaal 110 planeten kennen! Dat wordt nog een hele klus voor het onderwijs. Overigens vormt de uitbreiding van het aantal planeten één van grote pluspunten van de nieuwe definitie. Runyon denkt namelijk dat het woord “planeet” een psychologische lading met zich meedraagt. Hoe meer planeten er zijn, hoe meer mensen geïnteresseerd kunnen raken in de studie van planeten en hemellichamen. Een ietwat merkwaardige redenering, in mijn ogen, maar goed.
Runyon heeft reden tot optimisme, aangezien zijn nieuwe definitie al is aangenomen door een bekende educatieve website van de Universiteit van Hawaii. De kans is helaas nogal klein dat de Internationale Astronomische Unie hetzelfde zal doen. Maar dat is niet erg. “Onze nieuwe definitie hoeft niet persé officieel te zijn, zolang hij maar in de praktijk veelgebruikt wordt“. Duidelijk 🙂
Bron: Johns Hopkins University
