29 maart 2024

Hubble heeft superzwaar zwart gat gedetecteerd dat uit een sterrenstelsel is weggeschoten

Op de achtergrond 3C 186. de heldere ‘ster’ in het midden is de quasar. Credit:NASA, ESA, and M. Chiaberge (STScI/ESA)

Een internationaal team van sterrenkundigen heeft met behulp van de ESA/NASA Hubble ruimtetelescoop een superzwaar zwart gat gedetecteerd, dat met hoge snelheid uit de kern van een sterrenstelsel is weggeschoten. Normaal gesproken bevinden superzware zware gaten zich IN de kernen van sterrenstelsels en slurpen ze daar door hun zwaartekracht alles op wat te dicht bij komt – zoals onlangs nog door de Swift satelliet is waargenomen. Maar in het geval van het sterrenstelsel 3C 186 is de situatie anders. Bij dat sterrenstelsel, dat op 8 miljard lichtjaar afstand van de aarde staat, bevindt zich een quasar in de buurt, een zeer lichtsterke puntbron, die altijd gevormd wordt door een actief superzwaar zwart gat en dat in de meeste gevallen het centrum van een sterrenstelsel is. Onderzoek met Hubble laat nu zien dat die quasar zich 33.000 lichtjaar van de kern van 3C 186 bevindt en dat ‘ie er met een snelheid van 7,5 miljoen km per uur vandaag vliegt – da’s de afstand aarde-maan in drie minuten.

Credit: NASA, ESA/Hubble, and A. Feild/STScI

De quasar blijkt een zwart gat te bevatten dat ongeveer één miljard (!) keer zo zwaar als de zon is en dat uit de kern van 3C 186 is gevlogen nadat daar pakweg 1 á 2 miljard jaar geleden twee sterrenstelsels samensmolten. Die twee stelsels hadden elk een superzwaar zwart gat, die snel om elkaar heen roteerden en tenslotte samensmolten, precies zoals kleine zwarte gaten ook doen en dan zwaartekrachtsgolven genereren, zoals LIGO al enkele malen heeft waargenomen. De twee zwarte gaten van 3C 186 verschilden qua massa echter nogal van elkaar en daardoor waren de zwaartekrachtsgolven niet naar alle kanten gericht, maar naar één kant uit. Het gevolg was dat toen de samensmelting een feit was het ontstane superzware zwarte gaten die ene kant uit werd geschoten en uit het sterrenstelsel werd gekatapulseerd. Hier het vakartikel over deze bijzondere ontdekking, dat gepubliceerd zal worden in Astronomy & Astrophysics. Bron: Hubble.

Share

Comments

  1. Je bent wat astronomisch aan het overdrijven Arie, het is “slechts” 7.5 miljoen km/u 🙂

  2. In 1999 is de Mars Climate Orbiter op Mars te pletter geslagen vanwege dit foutje :-), gelukkig valt de schade hier mee.

  3. Enge ontwikkeling, er zwerft dus een zwart gat rond zonder bijbehorende “spullen”. Hoe hou je die in de gaten?

    • Nee, Joop. Hubble heeft het slechts éénmalig waargenomen. Het zal hoogstwaarschijnlijk veel vaker zijn gebeurd : er ‘zwerven’ dus heel veel van dergelijke monsters rond.

      – We houden het niet in de gaten.
      – Mocht er ooit ééntje onze kant op komen, dan is er geen houden aan.

      Ben je ‘gerust gesteld? 😉 😀

      Groet, Paul

  4. Beetje maar… Het is met die afstand ook nog erg ver weg.

    • Deze is inderdaad nog heel ver weg …. 8 miljard lichtjaar.
      Als(!) dit Zwartgat al met c onze kant op vloog, zou het er 8 miljard jaar over doen.
      Nu gaat het niet zo snel (bij lange na niet) én het komt niet exact onze kant op. [ Dus wees gerust. 🙂 ]

      Uiteraard kunnen er ook andere zwarte gaten zijn die dichterbij zijn, en wel precies naar ons toe komen. Als ze zo massief zijn als deze, worden we wel gewaarschuwd omdat zichtbare delen van onze Melkweg dan onverwachte bewegingen gaan maken. Of dat ‘op tijd’ is, is natuurlijk maar de vraag : we kunnen als mensheid nu nog nergens heen vluchten.

      Misschien is er een toekomst waarin de mensheid zich heeft gevestigd op 1000 planeten om 100 sterren… Dan zou het voor ons als soort waarschijnlijk niet noodlottig worden, omdat niet al ‘onze sterren’ in een keer geraakt zullen worden.
      Bovendien kan onze “stand van de technologie” wel zo ver gevorderd zijn, dat we zo’n gevaarte zelfs gunstig kunnen benutten i.p.v. dat het een ramp is…

      Ga vannacht maar weer rustig slapen. 😉
      Groet, Paul

  5. Dank Paul, rustig slapen deed ik al ,-) Ook dat wij ons vestigen op andere planeten gaat ook nog even duren.

Laat een antwoord achter aan Obelix Reactie annuleren

*