Afgelopen drie avonden – dinsdag, woensdag en donderdag – hebben we weer allemaal kunnen genieten van BBC Stargazing Live. Vanuit het niet helemaal onbewolkte Australië namen professor Brian Cox en Dara O Briain ons weer mee in de fascinerende wereld van het astronomische schouwspel boven ons, geassisteerd daarbij door Liz Bonnin en Aussie outback astronoom Greg Quicke. De drie avonden van Stargazing hebben een paar dingen opgeleverd, die mij ’triggerden’ en waar ik vast een keer middels aparte blogjes op terug zal komen:
- Zo was daar in de eerste aflevering (dinsdag 28 maart) te zien dat de Parkes radiotelescoop in Australië een grote rol heeft gespeeld in de redding van de drie astronauten van de Apollo 13-bijna-ramp-missie. Door de explosie van de zuurstoftank was ook de grote antenne van de Apollo 13 kapotgegaan en het contact met de bemanning dreigde daardoor verloren te gaan. Maar dankzij de ingenieuze inzet van de technici van de Parkes telescoop kon het contact hersteld worden. Wellicht dat lezers dat verhaal eerder gehoord hebben, maar voor mij was ’t nieuw.
- Dan was daar in de tweede aflevering het fenomeen Great Barrier Reef, hetgeen het grootste levende organisme ter wereld schijnt te zijn. Dat laatste is niet was mij opviel, wél dat er een verband is tussen dat koraalrif en… de maan! Wat blijkt: het koraalrif blijkt in staat te zijn om te zien welke maanstand er is en daar de verspreiding van ‘sporen’ voor nieuw koraal van af te laten hangen. Tsjonge, koraal dat de maan kan ‘zien’.
- In de derde en laatste (snif snif) aflevering was daar het bezoek dat Liz Bonnin samen met een geoloog (of archeoloog?) bracht aan een stukje oeraarde in Australië, waar in het rotsgesteente stromatolieten te zien waren, de fossiele restanten van het alleroudste leven op aarde. Dát was niet nieuw voor mij, maar wel boeiend om te zien hoe dat er precies uit ziet.
- Door de drie afleveringen heen liepen nog enkele rode draadjes, waar ze telkens op terugkwamen. Zo startte deze jaargang van Stargazing Live de publieksactie om mee te helpen Planeet 9 te ontdekken. Dat heeft in die paar dagen tijd al vier kandidaten opgeleverd!
- Verder hoorde je Cox alle afleveringen praten over de ster die hij steevast ‘Star 0313’ noemde, één van de oudste sterren in het heelal. Formeel heet die ster SMSS J031300.36-670839.3, maar ik begrijp dat Cox die benaming wijselijk mijdt. Da’s inderdaad een bijzondere ster: hij is naar schatting maar liefst 13,6 miljard jaar oud, het heelal is 200 miljoen jaar ouder! En omdat ‘ie deel uitmaakt van ons Melkwegstelsel betekent dit dat ons sterrenstelsel ook zo oud moet zijn en daarmee één van de oudste sterrenstelsels in het heelal is!
Afijn, dit waren een paar dingen die mij opvielen bij deze jaargang van Stargazing Live. Hadden jullie ook nog enkele ‘aha-erlebnissen’ afgelopen avonden, die jullie bij het zien van Stargazing Live hadden? Laat maar even weten.
Een heerlijke editie weer. Ik moet zeggen dat Space Gandalf een enorm succes was! Heerlijk zo’n aanstekelijk enthousiasme!
Ik hoop dat we in Nederland ook weer eens een editie krijgen. En dan eentje waar het publiek ook eens bij betrokken wordt. En dan niet op de SBS6 manier!
Haha, ja die Aussie was een echte Gandalf look alike. Wie zou z’n Nederlandse antipode kunnen zijn?
Die man op de foto… Professor Brian Cox heb ik gisteren ook nog op NPO2 gezien :
Natuurkrachten ( Forces of Nature ).
Hij legde onder anderen de Potato Radius uit: waarom echte planeten rond zijn, en dwergen er als een (onregelmatige) aardappel uitzien.
Zeer interessant .
Groet, Paul
NB
het droge feit dat in onze Melkweg een van de oudste sterren aanwezig is, lijkt mij nog bewijs dat onze Melkweg net zo oud moet zijn, en dus een van de oudste sterrenstelsels is.
( Dwalende oude) Sterren kunnen toch ook later zijn in gevangen in een jonger stelsel?