28 maart 2024

Trage lavagolven ontdekt in vulkaan Loki Patera op Jupiter’s maan Io

De temperatuur (in K) links en ouderdom (in dagen) rechts van de lavastromen in Loki Paterna op Io. Credit: Katherine de Kleer.

Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om dankzij een bedekking van de maan Io van Jupiter door een andere maan van de planeet op 8 maart 2015, te weten de maan Europa, vast te stellen dat de 200 kilometer grote vulkaankrater Loki Patera op Io in daadwerkelijk gevuld is met een gigantisch lavameer van 21.500 km², groter zelfs dan het befaamde Lake Ontario in de VS en ongeveer één miljoen maal zo groot als vergelijkbare lavameren op aarde. Toen die bedekking van Io plaatsvond werd deze bekeken door de twee 8,4-meter spiegels van het Large Binocular Telescope Observatory (LBTO) in de bergen van zuidoost Arizona, ’s werelds grootste binoculair. Daarmee werden gedurende de bedekking acht keer per seconde waarnemingen verricht in het infrarood. De totale bedekking duurde iets van tien seconden. Op basis van de waarnemingen konden de onderzoekers een thermische kaart van de omgeving van Loki Patera maken, op de gif-afbeelding hieronder de heldere vlek linksboven. De resolutie van de waarnemingen is maar liefst 10 km, bij een golflengte van 4,5 micrometer.

Credit: Katherine de Kleer.

Uit de waarneming komt naar voren dat er in het lavameer traag bewegende golven van lava voorkomen. Loki Patera blijkt aan de westzijde een temperatuur te hebben van ongeveer 0 graden Celsius (270 K) en aan de zuidoostzijde van 60 graden Celsius (330 K). Er blijkt aan de zuidoostkant verse lava het meer in te stromen en dat doet er ongeveer drie maanden over om als een traag bewegende golf, die een kilometer per dag aflegt, van west naar oost te gaan. in 2021 is er opnieuw een bedekking van Io door een andere maan van Jupiter. De onderzoekers willen deze gebeurtenis Bron: Berkeley.

Share

Comments

  1. Enceladus zegt

    “Er blijkt aan de zuidoostkant verse lava het meer in te stromen en dat doet er ongeveer drie maanden over om als een traag bewegende golf, die een kilometer per dag aflegt, van west naar oost te gaan.”

    Gaat de golf dan niet juist van oost naar west?

    groet,
    Gert (Enceladus)

  2. Elders blijkt het om twee golven te gaan, eentje in wijzer- en eentje in tegenwijzerzin, van west naar oost:

    “Surprisingly, the temperature map revealed not one, but two waves, one clockwise and the other anticlockwise, moving from the west to the southeast of the lake. The waves started at different times and ran around a cool island in the lake’s centre.”

    (Gevonden op https://www.newscientist.com/article/2130654-waves-surge-in-opposite-directions-around-ios-largest-lava-lake/)

Speak Your Mind

*