29 maart 2024

Veel van het ijzer in het heelal is door de eerste sterrenstelsels geproduceerd

Messier 82 is een lokaal voorbeeld van een sterrenstelsel met extreem krachtige winden – vergelijkbaar met de stelsels in het jonge universum die het meeste ijzer geproduceerd en verspreid hebben. Credit: NASA/JPL-Caltech/STScI/CXC/UofA/ESA/AURA/JHU

Wetenschappers hebben vastgesteld dat een groot aantal clusters van sterrenstelsels allemaal dezelfde concentratie ijzer bevatten – ongeveer drie keer minder dan de hoeveelheid ijzer binnen de zon. Dit suggereert dat het meeste ijzer binnen het intergalactische gas tussen sterrenstelsels gevormd moet zijn voordat de eerste clusters zijn ontstaan.

Deze resultaten bevestigen de bevindingen van eerdere onderzoeken, die suggereren dat het meeste ijzer in het universum geproduceerd én verspreid moet zijn voordat de eerste clusters van sterrenstelsels ontstaan zijn, meer dan tien miljard jaar geleden. Het ijzer is gesmeed in het inwendige van supermassieve sterren en vervolgens door supernovae en zwarte gaten door het universum verspreid. Dat geldt dus ook voor het ijzer in je lichaam: een flink deel daarvan moet dus ouder dan tien miljard jaar zijn!

“Als het ijzer, op astronomische schaal, relatief recent geproduceerd zou zijn, dan zou de concentratie ijzer van cluster tot cluster moeten variëren. Het feit dat de concentratie ijzer heel homogeen lijkt te zijn, indiceert dat het moet zijn ontstaan in de allereerste generatie van sterren en sterrenstelsels. De opmerkelijk uniforme verspreiding van ijzer betekent daarnaast dat de gecombineerde kracht van supernova’s en de straalstromen van zwarte gaten voldoende moet zijn geweest om het ijzer op grondige wijze door het universum te mixen”, aldus het hoofd van het onderzoeksteam.

Bron: EWASS

Share

Comments

  1. Obelix zegt

    Als “alle clusters” van sterrenstelsels overal ongeveer dezelfde hoeveelheid ijzer bevatten, waarom zit er in een onbeduidend sterretje in misschien het grootste sterrenstelsel van de Lokale Groep dan plots 3* zoveel ijzer?
    Zijn er in de Lokale Groep ook sterren met nauwelijks ijzer, zodat het gemiddelde toch weer normaal is?

    Groet, Paul

    • Olaf van Kooten zegt

      Ik heb het misschien niet handig uitgelegd – het gaat om de hoeveelheid ijzer in het intergalactische gas binnen zo’n cluster 🙂

Speak Your Mind

*