28 maart 2024

Of we maandag 17.25 uur allemaal even naar de maan willen zwaaien

De LRO heeft eerder ook al zonsverduisteringen vanaf z’n baan om de maan gefotografeerd, zoals deze in mei 2012. Linksonder is Australië herkenbaar. De maanschaduw is de vage, donkere vlek bovenin. Credits: NASA/Goddard Space Flight Center/Arizona State University

Maandag 21 augustus rond 17.25 uur Nederlandse tijd moeten we allemaal even naar de maan kijken en dan zwaaien. Je zal op dat tijdstip nergens aan de hemel de maan zien, maar naar de zon kijken is net zo goed, want daar in de buurt is de maan, die op dat moment Nieuwe Maan is. Eh… naar de zon kijken doe je uiteraard wel op een goede en veilig manier, dus niet direct, maar met gebruik van bijvoorbeeld een eclipsbril. Op hetzelfde moment is in de VS de lang verwachtte totale zonsverduistering gaande. Het team van  NASA’s Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO) is van plan om op het genoemde tijdstip, als de schaduw van de maan over de aarde trekt, de LRO voor de verandering niet naar de maan te laten kijken, maar vanuit z’n baan om de maan naar de aarde. De LRO zal dan met z’n camera, de LROC die van die afstand een resolutie van 4 km/px heeft, naar de aarde kijken en foto’s maken. Nee, mensen zullen er niet op te zien zijn, maar het idee dat er op dat moment miljoenen mensen aan het zwaaien zijn naar de maan – en daarmee naar de LRO – is best fascinerend. Toch? Bron: NASA.

Share

Comments

  1. Hoop dat ik een plekje met 2 minuut 40 verduistering kan vinden die dag.
    Kijken naar de maan zal ik zeker doen. Zwaaien eehhmm alleen als niemand me ziet 🙂

  2. Enceladus zegt

    Deze interactieve kaart is ook interessant:

    http://xjubier.free.fr/en/site_pages/solar_eclipses/TSE_2017_GoogleMapFull.html

    En hier zijn er nog veel meer: http://xjubier.free.fr/en/site_pages/SolarEclipsesGoogleMaps.html

    groet,
    Gert (Enceladus)

    • Yep, bedankt, die google map kende ik al. Helaas ging ik er destijds van uit, dat de (op die kaart) genoemde tijden de lokale tijden waren, en heb ik dus maanden gedacht dat de total eclips zo rond zeven uur ’s avonds zou zijn.

      • Smiley met rondtollende ogen. 😉

        1) Een zonsverduistering is als de Maan precies tussen Zon en Aarde in staan.
        2) Logischer wijze kan dat alleen als het nieuwe Maan is.
        3) Op de (schaduw-) plek waar de totale eclips plaatsvindt, is het per definitie precies 12:00 zonnetijd !
        [ Rond zever uur ’s avonds zou een mooi tijdstip zijn, maar helaas, zo werkt het niet. 😀 ]

        Groet, Paul
        … en veel plezier !

        • Enceladus zegt

          Wat punt 3 betreft heb ik een vraag: als het precies 12:00 zonnetijd is, hoe zat het dan met het verstrijken van de tijd tijdens de eclips? Aan de Amerikaanse wetskust begint de eclips om 16:04 UT, aan de Amerikaanse oostkust om 17:17 UT. M.a.w.: de eclips trekt in ruim een uur over de USA. Er verstrijkt dus tijd en in die tijd draait niet alleen de aarde, ook de maan verplaatst zich aan de hemel t.o.v. de zon. Dan kan het toch niet al die tijd precies 12:00 uur zonnetijd zijn? Of zie ik dat verkeerd?

          groet,
          Gert (Enceladus)

          • Zo zie je maar weer, tijd en ruimte zijn relatief en afhankelijk van je locatie, heeft Einstein weer gelijk 😉

          • Maar Gert,
            niet overal zal een totale eclips zijn. 😉

            Als het volgens de zonnetijd ergens precies 12:00hr. is, staat de Zon precies boven de betreffende meridiaan. [ De zon staat helemaal niet boven de Aarde: Heliocentrisme. Maar goed… 😉 ]
            De Aarde draait in ca. 24:00 Hr. 360 graden rond. In 1 uur draait de Aarde dan ca. 15 graden.
            De VS is kwa breedte { Charleston (South Carolina) 80 gr. WL; ~de westkust bij Portland(Oregon) 125 gr. WL } dus 45 “meridiaan graden”. Het verschil in zonnetijd is dus ongeveer 3uur. De middag begin in Oregon 3 uur later dan in Carolina ! [ Ook volgens de Grote Bosatlas heeft de VS 3 tijdzones. ]

            Je vraag klopt : op elke plek is het op een ander moment 12:00 uur zonnetijd.
            In Vroegere tijd had elke stad, elk dorp zijn eigen ‘standaard tijd’ : De zonnetijd. Later kreeg heel Nederland overal dezelfde tijd, een politiek-economische constructie. Nu heeft bijna heel Europa dezelfde tijd, en anders scheelt het een geheel aantal uren… !!!

            Groet, Paul

            NB zie kaartje : http://www.astroblogs.nl/2017/08/08/woehaha-de-zonsverduistering-van-21-augustus-betekent-het-einde-van-de-aarde/

        • Paul, hoe kom jij daar zo bij dat het per definitie gedurende de totale eclips precies 12.00 uur is? Hoe wordt dat precies gedefinieerd dan? De totaliteit is niet één moment, maar een fase van enkele minuten. Wanneer is het dan per definitie 12.00 uur zonnetijd, aan het begin van de totaliteit, het einde, er tussenin? Zonnetijd is volgens mij de plaatselijke tijd, zoals aangegeven door de zonnewijzer. Dus zonder gedoe met zomer- of wintertijd en ook afwijkend van de tijdzone. De eclips begint in Oregon om 16.04 UT, maar dat kan in zonnetijd ook wel 09.38 uur ’s ochtend zijn (wat de zonnewijzers op dat moment aangeven). Het kan toch niet zo zijn, dat gedurende de totaliteit de zonnetijd opeens verspringt van 09.38 naar 12.00 uur, omdat de definitie dat verlangt? Een zonsverduistering is een samenspel van de banen van zon, aarde en maan, de zonnetijd wordt bepaald door de stand van de zon per locatie, niet door de maan, die héél af en toe voor de zon langs trekt.

          • Enceladus zegt

            @Paul: Ik beweer ook niet dat er overal een totale eclips is, maar de tijdstippen die ik noemde zijn de tijden van het begin van de eclips in het pad van totaliteit boven land in de USA tot het einde daarvan.

            @Arie: Dat bedoel ik dus!

            groet,
            Gert (Enceladus)

          • Goeden morgen Arie. 🙂

            Uiteraard kan de zonnetijd niet plots verspringen omdat een definitie dat verwacht. 😀

            De ‘definitie’ voor zonnetijd is de tijd die op een goed geïnstalleerde zonnewijzer wordt aangegeven.
            Het is 12:00 uur als er geen schaduw is op de zonnewijzer…
            – Bij ons staat de Zon dat precies in het zuiden; of boven onze meridiaan. Volgens het Heliocentrisme staat de Zon niet boven de Aarde …. de betreffende meridiaan is op dat moment het dichts na de zon gekeerd…. of zo iets. )
            [ Op elke meridiaan gebeurd dat op een iets ander moment. Boven heb ik uitgerekend dat als twee meridianen 15° van elkaar af liggen, de Aarde er 3600 seconden over doet om die volgende meridiaan onder de Zon te draaien. ]
            En dat gebeurd elke dag. – Dit heeft alleen nog maar met Zon en Aarde te maken !

            Als het nieuwe maan is, staat de Maan in het verticale vlak tussen de Zon en Aarde in. Vaak zeggen we dat het “vandaag” nieuwe maan is, maar eigenlijk klopt dat niet. Nieuwe maan neemt niet een hele dag in beslag, maar het is duurt slechts ‘een seconde’. (Controleer dat op de Maankalender ! )
            – Als je naar de Maan zou kijken, maar doe zoals je in de blog al schrijft niet met het blote oog, is het ene moment nog een sikkel van het Laatste kwartaal te zien. ‘Even later’ gaat de Maan al weer op weg naar het Eerste kwartier en ontstaat er aan de andere zijde van de Maan al weer een (minuscule) sikkel. Alleen op dat moment is het nieuwe maan. En (!) op dat moment ( ‘die ene seconde’), is de Maan exact in lijn met die Aarde- meridiaan waar het op dat moment 12:00 uur zonnetijd is.
            En dat gebeurd elke Synodische maand.

            Bij een totale zonsverduistering is het niet alleen nieuwe maan, maar staat de Maan ook in het horizontale vlak tussen Zon en Aarde. De maanschaduw ‘schiet’ dan niet onder de Aarde door of er overheen, maar de schaduw valt precies ergens óp de Aarde.
            – De Zon en de Maan zijn echter geen kleine stipjes aan de hemel. Er zit tijd tussen dat de Maan :
            A) aan de ene zijde het eerste hapje uit de Zon neemt,
            B) totdat de Maan aan de andere zijde de Zon weer compleet heeft ‘vrijgegeven’.
            Maar dat zijn geen momenten met totale eclips. In Charleston en Portland is geen volledige zonsverduistering, naar ik aan neem. De beelden van LROC zullen dat hopelijk bevestigen : geen cirkelvormige schaduw !

            Groet, Paul

            – Ik hoop dat ik mijn intuïtie duidelijk genoeg onder woorden heb gebracht, want ondertussen in het al ver in de middag. 😉
            – De 7 uur ’s avonds van Zetje01 is echt compleet onmogelijk, net als bv een zonsverduistering rond middennacht. 😉

        • Ondertussen gearriveerd bij mijn hotel in Missouri. Aan het zwembad zit ik nu. Ik heb geen idee waarom iemand denkt dat een eclips sowieso rond het middaguur zou moeten zijn. Ik zie het niet voor me, met drie bollen op een rijtje in gedachte.

          Never mind. Eerst maar eens de weers- en verkeersverwachtingen checken.
          Groeten uit ‘land of the free and home of the brave’!

  3. Enceladus zegt

    Dit parodie-Twitter-account heeft wel een grappige post over de aanstaande zonsverduistering:

    https://twitter.com/DPRK_News/status/897437096872468480

    groet,
    Gert (Enceladus)

  4. Enceladus zegt

    Jawel Paul, ook in Charleston en in Portland is er een volledige eclips. Sterker nog enkele duizenden kilometers voor de kust van Portland is – als je in een bootje op zee in het pad van de totaliteit zit – er al sprake van een volledige eclips. En die is er ook enkele duizenden kilometers nadat de schaduw van de maan het vaste land van Amerika verlaten heeft en verder raast over de Atlantische Oceaan.

    Tevens is het absoluut niet zo dat een volledige eclips alleen maar rond het middaguur te zien zou kunnen zijn. Ook de ondergaande zon kan volledig verduisterd worden. Je maakt dus ergens een cruciale denkfout. Ik snap alleen nog niet wat jij niet snapt. Ik snap wel dat je iets niet snapt. Maar dat gaat vast nog wel goed komen. 😉

    groet,
    Gert (Enceladus)

  5. Enceladus zegt

    Of bekijk deze interactieve kaart (nog) eens: http://xjubier.free.fr/en/site_pages/solar_eclipses/TSE_2017_GoogleMapFull.html

    Het pad van de totaliteit begin al een stuk ten noordwesten van Hawaï en het eindigt pas een stuk ten zuidwesten van de Kaapverdische eilanden. Klik maar eens met je muis op dat allerlaatste stukje van het pad der totaliteit. Dan krijg je een plaatje te zien dat aangeeft dat daar echt (nog net) sprake is van een totale eclips. Maar wel van de zon die dan precies ondergaat en dus bijna boven zee achter de horizon verdwijnt.

    De totaliteit begint daar om 20:01:40 en eindigt om 20:02:26 terwijl de zon anderhalve minuut later ondergaat!
    Ik neem aan, beste Paul, dat het je nu duidelijk is dat je een denkfout maakt. De 7 uur ’s avonds die Zetje01 noemt is wel degelijk mogelijk. En de 12:00 die jij noemt klopt gewoon niet.

    groet,
    Gert (Enceladus)

    PS: link waarin je direct kunt zien wat ik hierboven beschreef:
    http://xjubier.free.fr/en/site_pages/solar_eclipses/TSE_2017_GoogleMapFull.html?Lat=11.09217&Lng=-27.50977&Zoom=5&LC=1

  6. Ik heb het idee dat Paul uitgaat van de zogeheten meridaanlijn, “een soort zonnewijzer, die per dag slechts één tijd aangeeft: het moment dat de zon op haar hoogste punt staat (culminatie). Zie https://nl.wikipedia.org/wiki/Meridiaanlijn
    Hij zegt het zelf eigenlijk al: “Het is 12:00 uur als er geen schaduw is op de zonnewijzer.” Op het moment van de totaliteit is er een schaduw en dús is het dan 12.00 uur zonnetijd. Maar zo werkt dat natuurlijk niet. Die schaduw door de totaliteit kan ook bij zonsopkomst gebeuren of bij zonsondergang en de tijd op de zonnewijzer kan dan veel vroeger dan 12.00 uur respectievelijk veel later dan 12.00 uur zijn.

  7. Op die onderste NASA link bij mijn vorige reactie (Helpt deze uitleg misschien?),zie je precies waar en hoe laat wat te zien is. Je kunt zelf de wereldbol draaien, inzoomen en een plaats toevoegen om te zien wat er vanaf die plek te zien is. Yellow Smiley Monique confused

  8. Oeps. Vergeten te zwaaien …
    Perfect weer gehad, en een onvergetelijke ervaring. Alles wat er bij komt kijken, heb ik meegemaakt.

  9. Paul Bakker zegt

    De denkfout die gemaakt werd is dat je alleen een zonsverduistering hebt op het moment van nieuwe maan. De schaduw van de maan komt al op de aarde voordat het nieuwe maan is en valt later weer naast de aarde nadat het nieuwe maan is geweest. Op het moment van nieuwe maan staan de maan en de verduisterde zon inderdaad op de meridiaan in het zuiden.

  10. Paul Bakker zegt

    Ik heb het hier over de hemel-meridiaan, de grote cirkel aan de hemelbol die van noord – door het zenit (het punt aan de hemel recht boven je hoofd) naar zuiden loopt.Zie:
    http://www.astroblogs.nl/wp-content/uploads/2017/09/image.png

  11. Jullie maken het wel heel ingewikkeld.

    Hier: google op “sunset solar eclipse” : https://www.google.nl/search?q=sunset+solar+eclipse&ie=&oe=

  12. Enkele data en exacte tijden van Nieuwe Maan afgelopen half jaar (Nederlandse tijd): 21 augustus 20.30 uur, 23 juli 11.46 uur, 24 juni 04.31 uur, 25 mei 21.45 uur, 26 april 14.16 uur en 28 maart 04.47 uur. Bron: Sterrengids 2017. Op geen enkel moment van dit rijtje stond de Nieuwe Maan in Dordrecht op de meridiaan. Zie bijvoorbeeld http://heavens-above.com/skychart2.aspx?lat=51.8133&lng=4.6901&loc=Dordrecht&alt=4&tz=CET voor de situatie op 21 augustus jongstleden ten tijde van Nieuwe Maan (datum en tijd even aanpassen in menu bovenaan).

    • Paul Bakker zegt

      Hoi, ik schreef over een eclipssituatie: “Op het moment van nieuwe maan staan de maan en de verduisterde zon inderdaad op de meridiaan in het zuiden.”
      Wat je in Dordrecht op genoemde tijdstippen erbij mist is de verduisterde zon. 🙂
      Zie het zo: Tijdens Nieuwe Maan staan het centrum van de Zon, Het centrum van de Maan en het centrum van de Aarde ‘best aligned’. Wil je als persoon op Aarde op de ‘best aligned’ plaats zijn, dan moet je daar zijn waar Maan en Zon door het zuiden gaan op moment van Nieuwe Maan.

      Maar:
      Voor de laatste eclips:
      Nieuwe Maan : 18:31:34 UT
      Max duur eclips is op tijdstip: 18:25:33 UT op plaats
      36° 57′ 11.46″ N
      87° 40′ 07.82″ W

      Wat me nu wel stoort is dat er 6 minuten verschil in zit en bovendien was het het azimuth tijdens dit maximum 198 graden (en geen 180 zoals ik zou verwachten). Dit is nog een leuke uitzoekklus.

      • Paul Bakker zegt

        Ok…ik moet de plaats op Aarde met de maximale eclipsduur niet vergelijken met tijdstip van Nieuwe Maan. Dan is de schaduw weliswaar het grootst qua diameter, maar de snelheid waarmee de schaduw van west naar oost over de Aarde vliegt hangt ook af van de beweging van het aardoppervlak door de draaiing van de Aarde en de projectie van die schaduw op het aardoppervlak. (midden op de dag is het aardoppervlak dichter bij de maan (en ronder) dan vroeger/later op de dag (schaduw is meer een ellips). Vanaf dit punt wordt het voor mij ook te complex 🙂

  13. Als ik in gedachte drie bolletjes ongeveer op een rijtje zet, en ik stel me een zonsverduistering voor, dan begint die zonsverduistering bij een zonsopkomst ergens op aarde, en eindigt de zonsverduistering bij zonsondergang op een andere plek op aarde. En het stuk daar tussen in kan het kan het ’s ochtends, s’middags of ’s avonds zijn.
    Ik zie echt niet in waarom het zonodig rond 12 uur ’s middags zou moeten zijn.
    (En meridianen doen er al helemaal niet toe.)

    • Paul Bakker zegt

      Zie mijn reactie van 10 september 2017 op 12:51
      Jouw voorstelling klopt en ik beweer ook niet anders..
      Maar er is natuurlijk wel degelijk verband met moment van Nieuwe Maan en veel te zeggen over de effecten van je waarneempositie- en plaatselijke tijd op Aarde.

Laat een antwoord achter aan Arie Nouwen Reactie annuleren

*