Inmiddels is het alweer zo’n 5 weken geleden dat er in de VS de totale eclips plaatsvond waar miljoenen mensen in spanning naar uitkeken. Nu ben ik inmiddels zo ver dat ik de meeste opnamen van de verduistering heb verwerkt en wil ik graag hier wat resultaten delen van wat we daar zoal gezien hebben.
We hadden zo’n 1,5 jaar geleden besloten om te proberen de zonsverduistering in de VS met ons gezin mee te maken. Zelf had ik de totale verduistering in 1999 in Frankrijk meegemaakt en ik wilde graag mijn vrouw en kinderen ook dit een keer mee laten maken. Ik kan me nog goed herinneren dat de verduistering in 1999 voor ons net zichtbaar was tussen de bewolking door en dat dat toen al een onvergetelijke ervaring was.
Zodoende gingen we op zoek naar een mooie locatie om de verduistering mee te maken en kwamen terecht bij het Grand Teton National Park dat midden in de eclips-zone lag. Zo’n 1,5 jaar geleden zag ik op Facebook een campsite die aangaf dat zij al plekken beschikbaar hadden en zodoende heb ik toen een plek gereserveerd.
Voordat we naar de eclips toegingen hebben we zo’n 3 weken rondgetoerd door de VS en vele parken bezocht. De twee dagen voor de verduistering waren we in Yellowstone NP, net ten noorden van onze waarneemlocatie, en daar was toen al goed te merken dat het drukker was dan gewoonlijk. De parkeerplaatsen waren goed gevuld en overal zag je wel aankondigingen over de naderende verduistering.
Op de de dag voor de verduistering vertrokken we in het begin van de middag naar het Grand Teton NP en reden eigenlijk zonder enige drukte naar de campsite. Daar hadden we een mooie plek met, zoals bleek, volledig vrij zicht op de zon tijdens de verduistering. Die dag heb ik alle apparatuur nog eens opgesteld voor een laatste proef en alles bleek goed te functioneren. Verder ontmoette ik daar ook Tom O’Donoghue, een astrofotograaf uit Ierland die ik via Facebook ken en die op dezelfde locatie de eclips zou meemaken.
Ik had besloten dat ik vooral visueel van de verduistering wilde genieten met mijn gezin zonder bezig te zijn met de fotografie, maar ik wilde wel graag foto’s maken. Daarom had ik besloten om te gaan werken met Solar Eclipse Maestro. Deze software automatiseert het maken van de opnamen volledig en berekent zelfs de belichtingstijden die nodig zijn voor alle afzonderlijke fasen van de verduistering. Uiteindelijk besloot ik om met twee camera’s tegelijk te gaan fotograferen en die iets vertraagd tov elkaar opnamen te laten maken zodat ik geen stukjes van de verduistering in de opnamen zou missen. De tijd van de software werd gesynchroniseerd mbv GPS zodat de exacte tijd van de verduistering goed zou worden vastgelegd.
Zodoende was ik vroeg opgestaan om de apparatuur op te gaan stellen en alles gereed te maken. Toen bleek dat de fotografische filters die ik had aangeschaft voor de verduistering zo veel licht doorlieten dat scherpstellen op de camera eigenlijk vrijwel onmogelijk was. Zodoende moest ik tien minuten voor de verduistering de filters uit elkaar schroeven en kon ik gelukkig de filters nog vervangen door andere filters die Tom nog bij zich had. Hierdoor mistte ik net de start van de verduistering, maar daarna was het verder genieten en konden de camera’s volledig zelfstandig hun werk doen.
Tijdens het eerste deel van de verduistering was de afname van het licht nog nauwelijks te merken, maar al vrij snel was te zien hoe de zon bedekt werd door een steeds groter wordende maan. Langzaam was te merken dat het licht in de omgeving begon te veranderen. Onder andere waren sikkelvormige lichtvlekken te zien onder de bladeren van de bomen.
Verder leek het alsof het langzaam schemerig werd, maar op de een of andere manier leken de kleuren niet te kloppen. Zo’n 5 minuten voor de totaliteit werd o.a. Venus aan de hemel zichtbaar. Het gaf een heel surrealistisch beeld, terwijl ook te zien was hoe de zon steeds verder verdween.
In de laatste minuut voor de totaliteit leek alles in een soort van stroomversnelling terecht te komen, zoals mooi te zien is in het filmpje hieronder dat door Tom werd opgenomen. Het was alsof iemand het licht snel dimde en overal op de camping was het gejuich te horen van de mensen die naar de verduistering keken. De diamanten ring werd zichtbaar en vlak daarna waren de parels van Bailey heel mooi te zien. Daarna was het moment van de totaliteit aangebroken en was de corona in zijn volle glorie te zien. Dit was een schitterend gezicht, terwijl door de corona heen ook de ster Regulus te zien was.
Mijn vrouw en kinderen genoten ook van het uitzicht en waren diep onder de indruk. De verduistering was in dat opzicht ook heel fysiek en het voelde alsof de verduistering door alle vezels van je lichaam doordrong.
Na 1 minuut en 8 seconden klonk vanuit de computer al de stem die vermeldde dat de maximale eclips bereikt was, en ik besefte me dat we al halverwege waren. Ondertussen klonk achter mij het driftig geklik van de twee camera’s die in de 2:16 minuten zo’n 150 opnamen maakten.
Een minuut later kwamen de parels weer tevoorschijn en even later scheen de zon weer langs de maan en was een schitterende diamanten ring te zien. Daarna werd er een feestje gevierd op de campsite en werd de verduistering met een glas champagne bezegeld.
Al met al was het een heel indrukwekkende ervaring die onvergetelijk is. Ik hoop echt dat er in de toekomst meer gelegenheden zullen zijn om een verduistering mee te maken, want dit wel een heel uniek verschijnsel dat eigenlijk pas te begrijpen is als je het een keer zelf hebt meegemaakt.
Natuurlijk kan dit verslag niet volledig zijn zonder wat beelden te laten zien die ik gemaakt heb tijdens de verduistering.
De eerste opname toont een overzicht van de verduistering van zo’n 3 minuten voor de totaliteit tot 3 minuten na de totaliteit. Hierop is duidelijk de diamanten ring te zien als de zon op het punt staat achter de maan te verdwijnen.
Vlak voor en na de totaliteit zijn heel mooi de parels van Baily zichtbaar die ontstaan doordat de zon nog net door de valleien op de rand van de maan heen schijnt.
De parels van Baily zijn het laatste licht van de zon dat nog net tussen de wanden van de kraters doorschijnt. Nu is het mooie dat je met behulp van deze opnamen dan ook de rand van de maan ‘in beeld’ kunt brengen. In de onderstaande opname heb ik de verschillende opnamen uit de foto hierboven tegen elkaar aangelegd waardoor er een soort van hoogtekaart van het maanoppervlak aan de rand van de maan ontstaat. In het midden is een hoogtekaart te zien zoals die gegenereerd is door de Solar Eclipse Maestro software waar je het profiel mee kunt vergelijken. Daarnaast heb ik links en rechts ook twee opnamen van net voor het 2e contact en net na het 3e contact laten zien, samen met een simulatie van de maanrand die is gegenereerd door de Occult software van de International Occultation Timing Association die zich bezighoudt met het waarnemen van o.a. sterbedekkingen door de maan. Het is mooi om te zien hoe goed de voorspellingen met de werkelijkheid overeenkomen.
Verder had ik tijdens de totaliteit nog heel veel opnamen gemaakt van de zonnecorona om te kijken hoever ik die in beeld kon krijgen. Ik had met mijn lenzen een beeldveld van zo’n 2 graden en ik hoopte dat ik de corona toch wel bijna beeldvullend vast zou kunnen leggen. Het was mooi om te zien dat op deze opnamen ook nog zo’n 30 sterren tot magnitude +9.5 vastgelegd waren en dat de corona tot op een afstand van zo’n 4,5 miljoen km van de zon nog waar te nemen was.
André, bedankt voor dit uitgebreide en zeer boeiende reisverslag van je eclipsexpeditie in de VS vorige maand. Prachtige foto’s die je daar hebt gemaakt. Vraagje daarover: op die laatste foto staan een heleboel sterren die in de omgeving van de zon stonden. Zoals Arthur Eddington in 1919 al deed kunnen die sterren gebruikt worden om de Algemene Relativiteitstheorie van Einstein te testen. Zou jij dat ook met deze sterren kunnen doen?
Ik heb daar over nagedacht. De afwijking door de relativiteit is echter maar 1″ (en dat zeer dicht bij de zon). De resolutie van de opname is ong. 9″/pixel, dus ik vrees dat dat niet haalbaar is…
Zoals we het er op de club al over hebben gesproken: Verbazingwekkend dat Eddington dat in 1919 kon meten. De glasplaten met fotografische emulsie waren veel minder gevoelig en met een slechter dynamisch bereik dan onze CCD chips. Maar ik las dat de zon in 1919 in de Hyaden stond. Wat past dat toeval fantastisch goed in de geschiedenis en ontwikkeling van de relativiteitstheorie!
Fantastisch verslag en wat een prachtige bewerkingen heb je gemaakt! Die met dat hoogteprofiel vind ik geniaal!
Heel mooi verslag André!
Ik was bij mudlake, staat net op de rand van je kaart. 🙂