28 maart 2024

Ook dwergplaneet Haumea blijkt ringen te hebben

Impressie van Haumea met ringen. Credit: IAA-CSIC.

Dwergplaneet (136108) Haumea was al bijzonder, vanwege z’n opvallende langgerekte vorm, welke te wijten is aan de relatief korte rotatieperiode (3,9 uur). Maar nu blijkt ‘ie ook nog eens omgeven te zijn door een smalle, dichte ring. Aldus waarnemingen die zijn gedaan op 21 januari 2017. Op die dag schoof de dwergplaneet voor een ver verwijderde ster langs, een soort van eclips, die vanuit Europa kon worden waargenomen. Vanuit tien sterrenwachten in zes verschillende Europese landen werd die sterbedekking waargenomen en wat ze zagen waren twee dingen: ten eerste dat helderheid van de ster op het moment dat Haumea ervoor schoof abrupt af brak, hetgeen er op wijst dat Haumea geen atmosfeer heeft, zoals Pluto, een andere dwergplaneet buiten de baan van Neptunus, wel heeft. Zou Haumea wel een atmosfeer hebben, dan zou de afname geleidelijker zijn gegaan. Ten tweede dat de ster zowel kort vóór als ná zijn eigenlijke bedekking een korte helderheidsafname liet zien. Dat wijst er op dat er een ring om Haumea zit, die het licht van de ster twee keer bedekte. De breedte van de ringen moet ongeveer 70 km zijn en hun straal 2287 km, de lange as van Haumea zelf is ongeveer 2322 km, groter dan de 1400 km die men eerst dacht. Haumea draait in ongeveer 3,9 uur om z’n as en een omwenteling rondom de zon duurt maar liefst 284 jaren. Z’n afstand tot de zon is gemiddeld 43 Astronomische Eenheden (1 AE=afstand aarde-zon, 149 miljoen km).

Naast een ring heeft Haumea ook twee maantjes, Hi’aka en Namaka, die al eerder waren ontdekt. Het is de eerste keer dat astronomen een ring ontdekken bij een dwergplaneet in het zonnestelsel. Bij twee planetoïden zijn eerder aanwijzingen gevonden voor het bestaan van een ring bij hen, bij Chariklo en Chiron. Bron: Universe Today.

Share

Speak Your Mind

*