Credit: Breakthrough Prize
De jaarlijkse Breakthrough Prize is voor de zesde keer uitgereikt en de winnaar in de categorie fundamenteel wetenschappelijk onderzoek is dit keer het wetenschappelijke team van de Wilkinson Microwave Anisotropy Probe (WMAP), de satelliet waarmee jarenlang onderzoek is verricht aan de kosmische microgolf-achtergrondstraling (Engelse afkorting daarvan: CMB), het restant van de straling die afkomstig is van de hete oerknal, waarmee 13,8 miljard jaar geleden het heelal ontstond. Het team en hun vijf leiders (Chuck Bennett, Gary Hinshaw, Norman Jarosik, Lyman Page en David Spergel) krijgen in totaal $ 3 miljoen. De prijs is een initiatief van een groep ondernemers, die wetenschappelijk onderzoek willen bevorderen, te weten Sergey Brin, Anne Wojcicki, Jack Ma, Cathy Zhang, Yuri en Julia Milder (die oorspronkelijk met de prijs waren gekomen), Mark Zuckerberg en Priscilla Chan. Met WMAP werd tussen 2001 en 2010 de CMB onderzocht en daaruit kwam naar voren dat van alle massa-energie in het heelal slechts 4% uit gewone materie bestaat, 25% uit donkere materie en 76% uit donkere energie, cijfers die door de Planck satelliet, opvolger van WMAP, iets zijn aangepast. Volgens de jury krijgt het WMAP team de prijs:
For detailed maps of the early universe that greatly improved our knowledge of the evolution of the cosmos and the fluctuations that seeded the formation of galaxies.
De kaart die door WMAP van de minieme temperatuursverschillen in de CMB is gemaakt (verschillen die slechts honderdduizendsten van een graad bedragen) zie je hieronder.
Credit: NASA/WMAP Science Team
Er was een hoopje dat ze met WMAP ook signalen van zogeheten primordiale zwaartekrachtgolven zouden vinden, zwaartekrachtgolven die niet ontstaan door botsende neutronensterren of zwarte gaten, zoals LIGO en VIRGO die hebben gedetecteerd, maar afkomstig van de oerknal zelf. Maar dat is niet gelukt, ook niet met Planck. Nu is de hoop dat detectoren op de zuidpool die wel kunnen zien, met name BICEP3 en de South Pole Telescope (SPT). Bron: Symmetry Magazine.
