Site pictogram Astroblogs

Krachtige vlam waargenomen door ALMA op Proxima Centauri – niet best voor de leefbaarheid van Proxima b

Impressie van de vlam die uitbarst op Proxima Centauri. Rechtsonder de planeet Proxima b. Credit: Roberto Molar Candanosa / Carnegie Institution for Science, NASA/SDO, NASA/JPL

Gebruikmakend van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) in Chili hebben sterrenkundigen op 24 maart 2017 een krachtige stervlam waargenomen op Proxima Centauri, de ster die na de zon het meest dichtbij de aarde staat. Binnen enkele minuten waren er twee krachtige uitbarstingen te zien, waarvan de grootste uitbarsting, die iets langer dan tien seconden duurde, de ster wel duizend keer lichtsterker maakte. Proxima Centauri is een rode dwergster van spectraalklasse M en daarvan was al bekend dat die sterke uitbarstingen kunnen hebben, hetgeen net als bij de (minder sterke) zonnevlammen van onze eigen zon te maken heeft met veranderingen in het stermagnetisch veld. De exoplaneet Proxima b, die twintig keer dichterbij z’n ster staat dan de aarde bij de zon, moet een enorme lading straling hebben ontvangen van de vlam die dag, iets wat voor eventueel leven op de planeet dodelijk moet zijn geweest – de straling moet 4000 keer hoger zijn geweest dan de aarde bij een grote zonnevlam ontvangt.

In oranje de eerste kleinere uitbarsting, in blauw de versterkte straling die gepaard ging met de uitbarsting, in rood de tweede, grootste uitbarsting. Credit: Meredith MacGregor, Carnegie

Proxima Centauri heeft vaker kleinere vlammen, die vooral röntgenstraling bevatten. Een eventuele atmosfeer of oceaan op Proxima b moet daardoor al lang verdampt zijn en het oppervlak moet volledige steriel zijn. Uit de waarnemingen blijkt ook dat Proxima Centauri niet omgeven is door stofgordels, zoals eerder werd gedacht. Die zou de blauwe gedeeltes van straling in milligolflengtes in de grafiek hierboven ver vlakbij de ster (afstand 1-4 AE) oorzaken, maar dat blijkt slechts schijn te zijn. In werkelijkheid houdt de straling verband met de uitbarstingen. Wel zou er nog een stofgordel op grotere afstand kunnen zijn (rond 30 AE). Het vakartikel Detection of a millimeter flare from Proxima Centauri, van M. MacGregor, et al. verscheen in the Astrophysical Journal Letters. Bron: NRAO.

FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten