De intellectuele nalatenschap van Stephen Hawking

Stephen Hawking is overleden – Enceladus schreef vanochtend al een Astroblog over dit droevige bericht. Toen ik vanavond de zeer lange lijst zag van (wetenschappelijke) publicaties van Hawking realiseerde ik mij dat hij al sinds 1965 publicaties op z’n naam heeft staan, ik was toen nog maar net vier jaar. In 1969 schreef hij samen met z’n leermeester Dennis Sciama Singularities in collapsing stars and universes, in het jaar dat twee astronauten van de Apollo 11 missie als eersten op de maan stapten en ik dat ’s nachts als achtjarige voor de zwartwit-televisie zat te bekijken. Nieuwsgierig geworden naar wat ik zelf van Hawking in huis had ging ik net even naar zolder, waar al mijn boeken opgeslagen liggen. Ik kwam daar vier boeken van hem tegen, waaronder eentje die hij samen met Roger Penrose had geschreven. Zie de foto hierboven, die ik van het kwartet boeken heb genomen.

Met name dat Engelstalige boek van Hawking is interessant, “Hawking on the Big Bang and Black Holes”. Het is geen boek voor de gemiddelde amateur-sterrenkundige, want het bevat een bloemlezing van al z’n hardcore-professionale artikelen over de oerknal, het heelal en (verdampende) zwarte gaten, inclusief de nodige wiskunde. Toen vanavond Gerard ’t Hooft in het NOS-journaal commentaar gaf op het overlijden van Hawking zag ik het boek ook op z’n bureau liggen. Eén van de artikelen in het boek is “Particle creation by Black Holes“, waarmee Hawking in 1975 faam kreeg en waarmee hij als eerste liet zien dat zwarte gaten ook iets kunnen uitstralen, als is het heel weinig.

Zoals die lijst, waar ik in het begin van deze blog naar verwijs, laat zien is Hawking z’n intellectuele nalatenschap zeer groot. Ik vermoed dat die lijst niet eens al z’n publicaties laat zien, maar alleen z’n belangrijkste en bekendste. Duidelijk is wel dat we met zijn heengaan een zeer groot wetenschapper verliezen, die zeer veel baanbrekend werk op zijn naam heeft staan en die ondanks zijn zeer zware lichamelijke handicap, de ziekte ALS, toch jarenlang heeft gewerkt, véél langer dan de leeftijd die men hem door zijn ziekte had toegedicht. Ik wens z’n familie en vrienden veel sterkte toe.

Gerelateerde Astroblogs:

Alles zal uiteindelijk verdampen, niet alleen zwarte gaten Oppenheimer Oortlezing 2023 in Leiden over gulzige superzware zwarte gaten