Credit: ESA/XMM-Newton; J-T. Li (University of Michigan, USA); Sloan Digital Sky Survey (SDSS)
Als je alleen naar de materie in het heelal kijkt en de (donkere) energie buiten beschouwing laat is pakweg 85% van die materie de mysterieuze donkere materie, de rest (15%) is gewone materie, ook wel baryonische materie genoemd. Die gewone materie zijn de sterren, planeten, gas- en stofwolken, alles waar we bekend mee zijn en wat we kunnen zien. Probleem is alleen dat van die gewone materie ook weer de helft onvindbaar is. Nee, dat is geen donkere materie, die gewone materie die men mist noemen we de ‘ontbrekende (baryonische) materie‘ – lekker ingewikkeld. Eén van de verklaringen die theoretici hebben bedacht is dat die ontbrekende materie wellicht te vinden is in de lichtzwakke halo’s van sterrenstelsels, de bolvormige omhulsels van heet gas rondom die stelsels.
ESA’s XMM-Newton telescoop in de ruimte. Credit: ESA.
Met ESA’s XMM-Newton röntgen-ruimtetelescoop heeft men die halo’s bestudeerd, maar men heeft die ontbrekende materie daar niet gevonden. Als er veel heet gas is zou dat een lichte gloed van röntgenstraling moeten uitzenden, maar de hoeveelheid waargenomen röntgenstraling uit de halo’s van zes onderzochte spiraalsterrenstelsels is te weinig om de ontbrekende materie te verklaren. Bij de waarnemingen keek men naar afstanden tot wel dertig keer de straal van de zichtbare sterrenstelsels, maar de ontbrekende materie bleef grotendeels zoek. Vraag is waar die materie zich dan ophoudt? Wellicht buiten de halo’s, in het intergalactische medium tussen de sterrenstelsels. Hier het vakartikel over de speurtocht naar de ontbrekende materie, gepubliceerd in The Astrophysical Journal Letters. Bron: ESA.
