Credit: ICECUBE/NASA/NSF/Grant et al.
Donderdag meldde ik al dat er over die multi-messenger waarneming aan de uitbarsting op 22 september 2017 van blazar TXS 0506+056 diezelfde dag twee artikelen waren verschenen in het Amerikaanse vakblad Science. Maar er zijn inmiddels een hele stoot andere artikelen verschenen en dat zullen vast niet de laatste zijn over deze bijzondere gebeurtenis. Hier even al die vakartikelen op een rijtje, tot zover op dit moment bekend, met dank aan de Spaanse natuurkundige Francis Naukas.
- Neutrino emission from the direction of the blazar TXS 0506+056 prior to the IceCube-170922A alert, Science 361: 147-151 (13 Jul 2018), doi: 10.1126/science.aat2890 [link].
- Multimessenger observations of a flaring blazar coincident with high-energy neutrino IceCube-170922A, Science (12 Jul 2018), doi: 10.1126/science.aat1378 [link].
- The redshift of the BL Lac object TXS 0506+056, ApJL 854: L32 (23 Feb 2018), doi: 10.3847/2041-8213/aaad5e,
- VERITAS Observations of the BL Lac Object TXS 0506+056, The Astrophysical Journal Letters 861: L20 (12 Jul 2018), doi: 10.3847/2041-8213/aad053,
- P. Padovani, P. Giommi, …, M. Huber, Dissecting the region around IceCube-170922A: the blazar TXS 0506+056 as the first cosmic neutrino source, MNRAS sty1852 (12 Jul 2018), doi: 10.1093/mnras/sty1852.
- The ANTARES Collaboration, Search for neutrinos from TXS 0506+056 with the ANTARES telescope.
- Kohta Murase, Foteini Oikonomou, Maria Petropoulou, Blazar Flares as an Origin of High-Energy Cosmic Neutrinos?
- A. Keivani, K. Murase, …, C. F. Turley, A Multimessenger Picture of the Flaring Blazar TXS 0506+056: implications for High-Energy Neutrino Emission and Cosmic Ray Acceleration.
- Max Ludwig Ahnen, Stefano Ansoldi, …, Matteo Cerruti, The blazar TXS 0506+056 associated with a high-energy neutrino: insights into extragalactic jets and cosmic ray acceleration, ApJL (2018), doi: 10.3847/2041-8213/aad083.
- C. Righi, F. Tavecchio, L. Pacciani, A multiwavelength view of BL Lacs neutrino candidates.
- Shan Gao, Anatoli Fedynitch, …, Martin Pohl, Interpretation of the coincident observation of a high energy neutrino and a bright flare.
- M.Cerruti et al, Lepto-hadronic single-zone models for the electromagnetic and neutrino emission of TXS 0506+056.
Credit: IceCube/NASA
Eh… nog even over die link tussen de waarneming aan de uitbarsting van TXS 0506+056 en kosmische straling, waar ik gisteren ook al op wees. Wat ze op die bewuste 22e september 2017 met IceCube zagen tijdens IC170922 was één enkel neutrino, een EHE-neutrino (‘Extremely High Energy’). Dat neutrino is zelf géén vorm van kosmische straling, maar het is wel ontstaan door een deeltje van de kosmische straling, een bijna met de lichtsnelheid bewegend proton, dat door het zeer actieve superzware zwarte gat in de kern van blazar TXS 0506+056 op 22 september 2017 (+3,7 miljard jaar terug in de tijd) in een straalstroom werd uitgespuwd. Dat proton verviel in twee pionen en die vervielen op hun beurt in een set deeltjes van electronen, fotonen en neutrino’s, zoals hierboven geschetst. De bron van de neutrino was zoals gezegd TXS 0506+056, een blazar (de naam komt van het prototype, BL Lacertae), da’s een quasar, wiens straalstroom recht op de aarde is gericht. Blazar TXS 0506+056 ligt in Orion en wel daar:
Credit: ICECUBE/NASA/NSF
Zo, genoeg gepraat over TXS 0506+056, voor vandaag. 😀 Bron: Francis Naukas + Starts with a Bang.
Bijzonder om ” in” de straalstroom van een superzwaar zwart gat te vertoeven. Cool, al vanaf dat ik voor het eerst als jongetje hoorde van dit fenomeen, vroeg ik me af hoe verwoestend het wel niet moest zijn. Nu kunnen we er zelf deeltjes van opvangen, zo blijkt, gelukkig op gigantische afstand.
Heel fijn om eens iets nederlands te lezen in Jip en Janneke taal tussen al de Engelstalige artikelen, waardoor ik toch zaken mis. Niet iedere Stargazer en liefhebber is daartoe in staat.
En een vraag: de energie die de neutrino bezit, waar bestaat die uit? snelheid?