29 maart 2024

Röntgengegevens wijzen naar ster die een planeet heeft opgepeuzeld  

Credit: NASA/CXC/M.Weiss

Op basis van waarnemingen gedaan met NASA’s Chandra röntgenruimtetelescoop hebben sterrenkundigen aanwijzingen gevonden dat de ster RW Aurigae A (kortweg RW Aur A), op 450 lichtjaar van de aarde in het noordelijke sterrenbeeld Voerman, wel eens een hele planeet kan hebben opgepeuzeld. De ster is al decennia bekend vanwege z’n grillige gedrag, waarbij ‘ie heel af en toe lichtzwakker wordt en dan weer lichtsterker. Men denkt dat de laatste lichtdip veroorzaakt moet zijn door twee kleine, jonge planeten of voorlopers daarvan (zogeheten planetesimalen), die met elkaar in botsing kwamen en waarvan een bij de botsing geproduceerde wolk van gas en stof de ster verduisterde. Eerdere dips zijn waarschijnlijk ook veroorzaakt door botsende planetaire objecten, waarvan de restanten in de ster terecht kwamen. Het is volgens de sterrenkundigen, die onder leiding staan van Hans Moritz Guenther (MIT), een zelfversterkend proces: door de botsingen ontstaan er grote fragmenten, die gaan rondzwerven en die weer tegen andere planetaire objecten aan botsen.

Credit: Chandra

RW Aur A maakt deel uit van een groot systeem van duizenden jonge sterren, ingebed in een moleculaire gas- en stofwolk in de sterrenbeelden Stier en Voerman. RW Aur A vormt samen met RW Aur B een dubbelster en beiden zijn ongeveer zo zwaar als de zon. Ze zijn enkele miljoenen jaren oud, astronomisch gezien piepjong. De lichtdips worden al sinds 1937 bij de ster waargenomen, de laatste keer in 2011, toen ‘ie ongeveer een half jaar lichtzwakker werd. Daarna werd ‘ie helderder tot midden 2014, toen ‘ie weer even een dip kreeg. In november 2016 kwam RW Aur A weer terug op z’n normale lichtsterkte. In januari 2017 werd de ster bestudeerd met Chandra en in het spectrum van de ster (zie de afbeelding hierboven) kon men materialen zien die afkomstig moeten zijn van een uit elkaar gevallen planeet, vooral veel ijzer. Het zou in theorie kunnen dat het ijzer niet van zo’n botsing van planeten komt, maar van een zogeheten stofdruk-val, waarbij ijzerdeeltjes terecht komen in ‘dode zones’ in de stofschijf rondom een jonge ster, maar dat lijkt volgens de onderzoekers in dit geval onwaarschijnlijk. De MIT-sterrenkundigen hebben over de waarnemingen aan RW Aur A een artikel gepubliceerd in The Astronomical Journal. Bron: MIT.

Share

Speak Your Mind

*