Impressie van de Einstein Telescope in Limburg. Credit: NIKHEF.
De kans groeit dat de regio Zuid-Limburg op termijn de zwaartekrachtsgolfdetector Einstein Telescope zal gaan huisvesten. Op maandag 3 september gaf het Interreg-programma Vlaanderen-Nederland groen licht aan het project “R&D Field Lab ETpathfinder”, dat een proeftuin beoogt voor het waarnemen van trillingen uit het heelal. Nikhef leidt het consortium van Nederlandse en Belgische partners waaronder de Universiteit Maastricht en de KU Leuven, dat het ETpathfinder project gaat bouwen.
Nikhef-directeur prof Stan Bentvelsen is opgetogen over de Europese steun voor het proefproject. “Met deze financiering kunnen we laten zien dat we samen met de industrie in staat zijn de innovatieve technieken te ontwikkelen die hiervoor nodig zijn. Bovendien richt het de aandacht voor de Europese Einstein Telescope daar waar wij graag willen dat hij komt: in Limburg, vlakbij Maastricht. Deze Interreg bijdrage betekent het begin van iets heel groots en heel moois.”
De Interreg-aanvraag voor het ETpathfinder project omvat 4 miljoen euro en wordt het komende halfjaar verder worden uitgewerkt voor definitieve goedkeuring. De komende weken werkt de Provincie Limburg aan een voorstel tot cofinanciering van nog eens 3,5 miljoen euro, een voorwaarde om de Interreg-gelden te ontvangen. ETpathfinder kost in totaal 14,5 miljoen euro. Naast Nikhef en de Universiteit Maastricht nemen ook de universiteiten van Leuven, Gent, Antwerpen, Hasselt en Eindhoven deel aan ETpathfinder.
ETpathfinder ontwikkelt voor Einstein Telescope bijvoorbeeld precisietechnologie, coatings, optica, meet- en regeltechniek, geotechniek, seismische isolatie, ICT, engineering & productie en materialen.
Limburgs gedeputeerde Joost van den Akker van Economie en Kennisinfrastructuur: “Dit vergroot de kans dat de Einstein Telescope in Limburg wordt geplaatst.”
Einstein Telescope
De ondergrondse Europese Einstein Telescope wordt het gevoeligste observatorium ooit voor het meten van zwaartekrachtsgolven uit het verre heelal. Met het observatorium willen wetenschappers signalen opvangen van vlak na de Oerknal, en onderzoek doen naar de aard van zwarte gaten. De locatie van Einstein Telescope wordt rond 2021 vastgelegd.
De provincie Limburg, het ministerie van OCW, NWO en Nikhef onderzoeken de haalbaarheid en wenselijkheid van een kandidatuur. Een groot aantal kennisinstellingen en bedrijven uit Nederland, België en Duitsland heeft al interesse getoond. De Limburgse ondergrond lijkt zeer geschikt omdat de zachte bodem weinig trillingen door zou geven naar de ondergrondse meetfaciliteit in de harde diepe ondergrond. Ook zijn er in de omliggende EU regio Maas Rijn veel kennisinstellingen en high-tech bedrijven die bij kunnen dragen aan de Einstein Telescope. Bron: NIKHEF.
