Sterrenkundigen hebben met behulp van de Hubble ruimtetelescoop en oude waarneemgegevens van de Kepler ruimtetelescoop voor het eerst overtuigende aanwijzingen gevonden voor een maan buiten het zonnestelsel, voor een exomaan! Het gaat om een maan die de grootte van Neptunus heeft en die zich op 8000 lichtjaar afstand van de aarde bevindt. In 2017 had men al aanwijzingen dat er rond de exoplaneet Kepler-1625b een maan draait, maar nu hebben twee wetenschappers van de Columbia University in New York (VS), Alex Teachey en David Kipping, met behulp van Hubble meer overtuigende aanwijzingen gevonden voor het bestaan van de exomaan. Het gaat vooralsnog om een kandidaat-exomaan, want er is nog geen bevestiging door een onafhankelijk instrument. De maan heet Kepler-1625b-i, waarbij de ‘i’ op een maan bij planeet ‘b’ bij ster Kepler-1625 slaat. Niet alleen de maan is groot, de planeet is dat ook: het is een gasreus, die enkele Jupitermassa’s groot is. De afstand tussen Kepler-1625 (een ster zo groot als de zon, liggend in het sterrenbeeld Zwaan) en het planeet-maansysteem is vergelijkbaar met de afstand zon-aarde, één omwenteling om de ster duurt 287 dagen. De planeet en z’n maan bevinden zich in de leefbare zone van de ster. De maan werd gevonden door de lichtcurve van Kepler-1625 nauwkeurig te bestuderen.
Naast de dips die de transities van de planeet voor de ster langs veroorzaakten waren nog kleinere dips zichtbaar, kleine veranderingen in de lichtsterkte van de planeet, die door de passerende maan worden veroorzaakt (zie de afbeelding hierboven en de video hieronder). Het zou kunnen dat er rondom Kepler-1625b nog een tweede maan draait, maar daar is nog geen bewijs voor geleverd. Hier het vakartikel over de ontdekking.
Bron: Hubble.
Arie,
Ik neem aan dat die evt. 2e maan draait om Kepler-1625b (die enorme planeet) en niet om Kepler-1625 (de ster).
😉 Paul
Ja precies. Het luistert hier nauwgezet qua naamgeving. Ik heb er een ‘b’ bijgezet. Dank voor je reactie.
Is dit systeem niet beter te omschrijven als een dubbelplaneet? Het zou me immers niet verbazen als het gemeenschappelijke zwaartepunt buiten de moederplaneet zou liggen. Hoe zou die “maan” ontstaan zijn? Lijkt me sterk dat deze uit accretie ontstaan is…..zou een maanvormende schijf rondom een pasgeboren planeet uberhaupt genoeg massa bevatten voor een Neptunus?
Dank u. 😉
Zie blog uit 25-10-2017, ook voor mogelijke ontstaansgeschiedenis. 🙂
Groet, Paul
Het lijkt mij ook dat het om een dubbelplaneet gaat. En dan zouden we formeel dus nog geen exomaan ontdekt hebben. Punt wordt alleen dat het erg lastig wordt om te bewijzen dat het gemeenschappelijke zwaartepunt buiten beide planeten ligt, toch?
Qua ontstaansgeschiedenis: ingevangen door de grootste van de twee, neem ik aan?
groet,
Gert (Enceladus)
Ja dat is een interessante vraag, of het niet wellicht om een dubbelplaneet gaat. Ik kom daar later wel even op terug, moet de massa, stralen en afstanden opzoeken.
Breaking…. Hubble in problemen! Gyroscoop defect.
On Friday, the Hubble Space Telescope went into safe mode due to a failed gyro – used to keep the telescope precisely pointed for long periods. Mission experts are taking steps to return Hubble to great science. More updates will follow.
4:21 PM – Oct 8, 2018
https://www.engadget.com/2018/10/08/hubble-space-telescope-safe-mode-failed-gyroscopes/
Klopt, ik zag het ook. Geen goed nieuws. Ik heb er net een blogje aan gewijd: https://www.astroblogs.nl/2018/10/08/oeps-ruimtetelescoop-hubble-in-de-problemen-door-een-defecte-gyroscoop/ Nico, bedankt voor de melding.