29 maart 2024

‘First Man’ in première in Nederland

In Nederland gaat vandaag de film ‘First Man; the life of Neil A. Armstrong’ in première.  De film is gebaseerd op de biografie van ruimtevaart historicus James R. Hansen uit 2012.  Zowel Hansen als Neil Armstrong’s twee zonen Rick en Mark, destijds in 1969 resp. 12 en 6 jaar oud, zijn de afgelopen jaren zeer betrokken geweest bij de totstandkoming van de film.

Ryan Gosling als Neil Armstrong credits; IndieWire

The Right Stuff

Het kan bijna niemand ontgaan zijn, de trailer en reclame voor de film zijn de laatste dagen frequent op tv. Wereldwijd is de film reeds in diverse landen in première gegaan maar vandaag komt hij uit in Nederland. Aan het idee, de productie en de vormgeving voor de film is bijna 15 jaar gewerkt. Reeds in 2003, kocht Clint Eastwood i.s.m. filmproducent Warner Bros de filmrechten van het toen nog tot stand te komen boek over Armstrong. Eastwood had de ruimtevaartfilm ‘Space Cowboys’ in 2000 geregisseerd en zou ook Armstrongs film willen maken, maar deze plannen strandden. Vervolgens gingen productiebedrijven Universal en DreamWorks verder met het project rond 2010. Damien Chazelle (Whiplash, La La Land) en scriptschrijver Josh Singer stortten zich in 2013 mede op het project en ze betrokken de schrijver James R. Hansen erbij als co-producer. Tevens besloten ze dat Ryan Gosling, (Blade Runner 2049) Neil Armstrong zou gaan spelen. De eigenlijke productie ving aan in maart 2017.  Armstrongs huis te Houston werd in detail nagebouwd, de maanlanding werd opgenomen in een steenmijn, de zonen Mark en Rick voorzagen de producent en regisseurs van zoveel mogelijk informatie over hun leven.  Gemiddeld krijgt de film op dit moment een score van rond de 8 (uit 10). Veelal lovend dus, realistisch en tot in de details uitgewerkt,  soms iets ’te Amerikaans’ met te veel nadruk op de ‘vlag’, en zo variëren de commentaren.  Recencist voor IndieWire en ook schrijver van een artikel over de voorpremière van de film bij het filmfestival van Venetië noemt de film “A powerful experience that will inspire renewed awe of what Armstrong and his ilk (soortgenoten, mede-astronauten) did.” Nordine prijst de openingsscène, Chazelle’s regie en Goslings acteerprestaties.  Hierbij geeft hij toe, en dat lijkt mij zeker het geval, dat het inderdaad een lastige opgave is, daar iedereen weet hoe het verhaal afloopt. Destijds sprak het iedere wereldburger enorm tot de verbeelding en tot op de dag van vandaag kennen veel mensen Armstrongs verhaal. Daarom was deze productie des te moeilijker en vergde het een andere aanpak. Deze gaf Chazelle vorm door de Apollo 11 missie vanuit een andere invalshoek te benaderen. Nordine noemt het een soort van anti-thriller. Mede door de acteerkwaliteiten van Gosling en Foy wordt een zeer realistisch beeld gegeven van de aanloop naar de missie toe, dit is een periode vol succes en diep zowel zakelijk als persoonlijk drama voor Armstrong. Dit contrast is goed uitgewerkt in de film met als hoogtepunt de maanlanding. Kortom de film heeft, volgens deze recensent in ieder geval zeker ’the Right Stuff’, naar de gelijknamige  film over de eerste Amerikaanse astronauten, de Mercury 7,  in 1983.

Ryan Gosling en Claire Foy credits; Collider

Mark en Rick

De jongste zoon Mark zei recent in een interview met Universe Today; First Man’ geeft een zeer authentiek beeld van mijn vaders persoonlijkheid en ‘maar belangrijker nog het zet de persoonlijkheden van onze beide ouders treffend neer, en dit was vanaf het begin af aan zeer belangrijk opdat de filmmakers het verhaal vertelden zoals wij het echt meegemaakt en ervaren hebben.’ First Man is een goede afspiegeling van hun vaders carrière, zijn karakter en toont Armstrong als familieman. De beide broers zijn tevreden met het eindresultaat en hebben een ‘cameo’ optreden, een achtergrondrol. De regisseur Damien Chazelle en scriptschrijver Josh Singer betrokken hen bij de productie en dat kwam de accuraatheid en authenticiteit van de film ten goede. Hiervoor waren ze bereid de filmmakers zoveel mogelijk informatie te verschaffen. Het maken kostte jaren en Neil Armstrong heeft persoonlijk zijn toestemming voor productie gegeven nog voordat hij in 2012 overleed. Armstrong onderhield een goede relatie met James Hansen (historicus voor o.a. NASA, en professor aan de Auburn Universiteit te Alabama) en liet weten dat zolang de filmmakers zoveel mogelijk de lijn van het boek volgen het wat hem betreft akkoord was te verfilmen. De aanloop naar de biografie zelf duurde ook wel even, Armstrong was al over de zeventig toen zijn familie hem ervan overtuigde zijn verhaal nu eens echt op te laten schrijven. Zo snel als zijn reacties waren bij het besturen van vliegtuigen of ruimteschepen zo bedachtzaam was hij met de meeste andere zaken.

Rick (l) en Mark Armstrong op 4/10 Air and Space museum Washington credits; Universe Today

Rick en Mark’s bijdragen aan de film waren verschillend van aard. Het varieerde van details over de inrichting van hun ouderlijk huis in Houston, tot vrijwel gehele nagespeelde scenes. De scene waarin hun moeder Janet (gespeeld door Claire Foy) erop staat dat haar echtgenoot aan de keukentafel hun zoons op de hoogte brengt over de risico’s van de maanreis en dat hun vader dan met tegenzin ‘ begrudgingly’ hier met zijn zoons over praat. Deze scene kwam rechtstreeks van de broers zelf. Mark: ‘Gosling’s tekst is vrijwel identiek met hoe ik me de zinnen herinner. Mijn vader vertelde ons dat hij vertrouwen had in het ruimteschip en dat er een 50-50 kans was op het landen op de maan. Dat betekende echter niet dat er een 50-50 kans was voor de astronauten om op aarde terug te komen.’ Dit maakte hij ons duidelijk in dat gesprek destijds aan de keukentafel. Rick en Mark leerden veel over het proces van film maken maar waren blij met de regisseurs die een goede selectie maakten anders was het geheel veel te lang geworden. Voor wat betreft het vliegen met de hypersonische X-15: de film is extreem luid en levensecht, de kijker voelt als het ware dezelfde trillingen en lawaai als de bemanning destijds. De tegenstelling van drama en carrière is extra kracht bijgezet door het eerste deel in 16 en 35 mm en het latere deel in IMAX formaat te filmen.  Deze veranderingen in perspectief weerspiegelen ook een quote van Neil Armstrong: ‘Space exploration changes your perception. It allows us to see things that we should have seen a long time ago.’  De openingsscène is Marks favoriete scene. Armstrong vliegt dan in de X-15, klimt tot 65 km hoogte wat heftige beelden oplevert en een wilde rit terug naar aarde. Bronnen; Universe Today, IndieWire, Wikipedia

Share

Speak Your Mind

*