Site pictogram Astroblogs

Meest lichtsterke sterrenstelsel blijkt aan galactisch kannibalisme te doen  

Impressie van W2246-0526 en z’n streamers. CREDIT: NRAO/AUI/NSF, S. DAGNELLO

Sterrenkundigen hebben ontdekt dat het meest lichtsterke sterrenstelsel in het heelal (voor zover bekend) – het stelsel genaamd W2246-0526, op 12,4 miljard lichtjaar afstand – bezig is om drie kleinere naburige sterrenstelsels te ontdoen van minstens de helft van hun massa. Met de Atacama Large Millimeter / submillimeter Array (ALMA) zijn in de buurt van W2246-0526 verschillende ‘streamers’ gezien van materiaal dat van de kleinere stelsels naar het grote stelsel gaat. W2246-0526 werd in 2015 ontdekt in 2015 met NASA’s Wide-field Infrared Survey Explorer (WISE) en al snel bleek dat het in infrarood de lichtkracht van maar liefst 350 biljoen keer die van de zon uitstraalt, hetgeen ‘m qua lichtsterkte recordhouder maakt.

Uit de waarnemingen blijkt dat W2246-0526 een soort van galactisch kannibalisme vertoont en dat ‘ie de helft van de massa van de omringende sterrenstelsels aantrekt. Het materiaal gaat naar het centrale zwarte gat van W2246-0526. Het materiaal zorgt voor de productie gedurende honderden miljoenen jaren van nieuwe sterren in W2246-0526.

De waarneming door ALMA aan W2246-0526. Credit: ALMA (ESO/NAOJ/NRAO),T. Díaz-Santos et al.; S. Dagnello (NRAO/AUI/NSF)

De verrassend grote lichtkracht van W2246-0526 blijkt niet te wijten te zijn aan z’n individuele sterren, maar door een kleine, maar toch zeer energieke accretieschijf van gas dat wordt verhit als het naar het superzware zwarte gat toe spiraliseert. Dat zwarte gat heeft een massa van pakweg vier miljard zonsmassa. Het licht van deze razendsnel rondtollende schijf wordt op haar beurt weer geabsorbeerd door het omringende stof, dat de energie opnieuw uitzendt als infraroodlicht. En dat is dan weer waargenomen door WISE en ALMA.

Met z’n extreme hoeveelheid infrarode straling behoort W2246-0526 tot de zeldzame klasse quasars die ze de Hot, Dust-Obscured Galaxies (Hot DOGs) noemen – haha, je moet er maar op komen. Slechts één op de 3000 quasars waargenomen door WISE behoort tot deze klasse.
Het blijkt dat W2246-0526 ongeveer 3 keer zo veel licht geeft als wat theoretisch mogelijk is, een raadsel dat nog niet is opgelost.

De gulzigheid van W2246-0526 kan ook tot zijn zelfvernietiging leiden. Eerder onderzoek suggereert dat door de activiteit van het centrale zwarte gat het gas dat nodig is als brandstof voor de stervorming te warm wordt en de stervorming stopt. Voor stervorming is koel gas nodig. Hier het vakartikel, dat deze week verschijnt in Science. Bron: NRAO.

FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten