29 maart 2024

De ‘progenitor’ van de kolossale supernova SN 2017ein is gevonden

Creatieve impressie van SN 2017ein. Credit: NASA, ESA, and J. Olmsted (STScI)

In mei 2017 ontdekten sterrenkundigen in het sterrenstelsel NGC 3938 in het sterrenbeeld Grote Beer vlakbij diens centrum een supernova, een exploderende ster. Het bleek te gaan om een type Ic supernova, eentje die, zoals je in mijn tweede overzicht van supernovae kunt zien, wordt omschreven als een ‘stripped core-collapse SNe’, wellicht ‘pair instability SNe’- een zware ster, die of in z’n eentje is geëxplodeerd of die een begeleider in de buurt heeft. De supernova in dit geval werd SN 2017ein genoemd en hij was zeer krachtig, zelfs vijf tot tien keer zo krachtig als andere type Ic supernovae.

SN 2017ein in mei 2017. Credit: Ron Arbour

Omdat NGC 3938 met een afstand van 65 miljoen jaar relatief dichtbij staat biedt dat de kans om meer te weten te komen over de oorsprong van de ster die SN 2017ein veroorzaakte. Daarom zijn onlangs twee teams van sterrenkundigen in de archieven gedoken van Hubble en ze zijn er in geslaagd om op foto’s uit 2007, destijds gemaakt met Hubble’s Wide Field Planetary Camera 2, de zogeheten ‘progenitor’ te traceren, de voorganger van de supernova, de zware ster die in 2017 kaboem ging. Op de foto hieronder zien je ‘m aangegeven – dubbelklikken om de foto te verhubbleriseren.

CreditL NASA, ESA, S. Van Dyk (Caltech), and W. Li (University of California)

De progenitor blijkt een blauwe ster te zijn, die extreem heet was, vermoedelijk een zogeheten Wolf-Rayetster. Ondanks die identificatie van de progenitor is nog niet duidelijk wat de ware aard van de ster is. Of het was een enkelvoudige ster met 45 tot 55 keer zoveel massa als onze zon, of het was een dubbelster, bestaande uit een ster van 60 tot 80 zonsmassa’s en een ster van ongeveer 48 zonsmassa’s. In het laatste geval zou de zwaarste ster zijn buitenste lagen van waterstof en helium zijn kwijtgeraakt aan zijn nabije begeleider. Over zo’n twee jaar zal het restant van de supernova zodanig zijn afgekoeld dat de sterrenkundigen meer over de progenitor te weten kunnen komen, of ’t een enkelvoudige ster of dubbelster is geweest. Over het onderzoek aan de progenitor van SN 2017ein zijn onlangs twee artikelen verschenen, deze die in juni in The Astrophysical Journal verscheen en deze die in oktober verscheen in The Montly Notices of the Royal Astronomical Society. Bron: Hubble.

Share

Comments

  1. Sommige sterrenkundigen/wetenschappers grenzen aan alwetendheid lijkt het wel.

Speak Your Mind

*