29 maart 2024

Alle sterren in het heelal bij elkaar hebben tot nu toe 4 x 10^84 fotonen geproduceerd  

Alle 739 blazars door Fermi onderzocht. De horizontale roodoranje band is De Melkweg. Credit: NASA/DOE/Fermi LAT Collaboration.

Sterrenkundigen zijn erin geslaagd om te bepalen hoeveel licht alle sterren in het heelal in de afgelopen 13,8 miljard jaar, da’s de leeftijd van het heelal, hebben geproduceerd. Het blijkt dat tot nu toe maar liefst 4 x 10^84 fotonen (lichtdeeltjes) zijn geproduceerd. Jawel, dat zijn er

4.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.
000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000
😀

Er zijn naar schatting twee biljoen (2 x 10¹²) sterrenstelsels in het heelal, die samen een biljoen maal biljoen sterren bevatten. Die sterren hebben bij elkaar al dat licht geproduceerd, 4 x 10^84 fotonen – nou ja, laat het éen foton meer of minder zijn.

Het team van Marco Ajello (Clemson College of Science) heeft dit huzarenstukje kunnen doen door analyse van de resultaten van waarnemingen die gedurende negen jaren met de Fermi gamma-ruimtetelescoop van de NASA zijn gedaan aan 739 zeer ver weg staande blazars. Dat zijn quasars, sterrenstelsels met een zeer actief superzwaar zwart gat in het centrum, wiens hoogenergetische straalstroom van licht en deeltjes recht op de aarde is gericht. Dankzij het licht van die blazers was Ajello’s team in staat om het zogeheten ‘extragalactic background light’ (EBL) te bepalen, de kosmische ‘mist’ van alle lichtdeeltjes die door sterren zijn geproduceerd, variërend van ultraviolet licht, optisch licht tot infraroodstraling. De gammastraling van de blazars passeert onderweg naar de aarde die mist van lichtdeeltjes en dat zorgt gedeeltelijk voor een absorptie van de gammastraling. Die absorptie kon gemeten worden en daardoor waren de sterrenkundigen in staat de EBL in beeld te brengen.

Hoeveel licht hebben al die sterren in deze cluster van sterrenstelsels wel niet geproduceerd? Credit: NASA, ESA and the HST Frontier Fields team (STScI)

Sterren worden geboren uit grote moleculaire gas- en stofwolken, die inkrimpen en dan heter worden en die gaan roteren. Het tijdperk waarin de meeste sterren in het heelal ontstonden ligt al weer een poosje achter ons, elf miljard jaar geleden – drie miljard jaar na de oerknal. Door het bestuderen van de 739 blazars kon Ajello’s team bepalen hoeveel fotonen alle sterren 1 miljard jaar na de oerknal produceerden, hoeveel 2 miljard jaar, hoeveel 3 miljard jaar, enzovoorts (zie de afbeelding hieronder). En zo kwam men aan dat immense getal van 4 x 10^84 fotonen.

Credit: Science Magazine.

Nou zou je zeggen, wowie 4 x 10^84 fotonen, wat een enorm aantal lichtdeeltjes, dat moet toch een heel heldere, verlichte hemel opleveren? Nee niet dus. Als dat sterlicht bij elkaar is maar een zwakke gloed als je ’t vergelijkt met het licht van de zon en de sterren van de Melkweg, die veel dichterbij ons staan. De EBL is niet meer dan een lamp van 60 watt die op 4 km afstand staat.

Hier het vakartikel van Ajello et al over de bepaling van het totale sterlicht in het heelal, vandaag verschenen in het wetenschappelijke tijdschrift Science: A gamma-ray determination of the Universe’s star-formation history.

Bron: Science Daily.

Share

Comments

  1. Co van Driel zegt

    Toe maar … een 4 met 84 nullen. Ik wou dat ik dat bedrag op mijn bankrekening had staan.

  2. Het is 4 Quattuordeciljoen. Of wel een 4 met 14×6 nullen. Je herkent quarttor voor vier en deci voor tien.

  3. Quattuordeciljoen. Kijk weer wat geleerd. Nooit te oud om te leren. Eh… ik heb even gegoogled en kwam deze wiki tegen, waarop nog grotere getallen staan. Wat dacht je van milliljoen. 😀

Speak Your Mind

*