Chang’e 4 is op de achterkant van de maan geland op 3 januari om 10:26 am lokale tijd, 3:26 Nederlandse tijd. Het is de eerste succesvolle landing op dat gedeelte van de maan. Dat heeft de Chinese staatsomroep CGTN bevestigd. Chang’e 4 zou, volgens plan, woensdag of donderdag op de maan landen. De sonde werd op 7 december gelanceerd door de China National Space Administration en bestaat uit een lander en een rover.
Eerste foto van Chang’e 4 credits; CGTN
De afdaling naar het maanoppervlak was gesplitst in zes verschillende stappen. De eerste drie, – deceleratie, heroriëntatie en nadering – werd vanaf het Chinese mission control op aarde geleid. De stappen 4, 5 en 6 resp. – zweven, gevaarvermijding (hazard avoidance) en geleidelijke afdaling – werd door de lander autonoom uitgevoerd. De Chang’e-4 landing werd aanvankelijk verwacht rond 1.00 uur in de ochtend lokale tijd van 3 januari, het werd iets later. Voor de landing maakte de lander gebruik van o.a. twee camera’s, een LCAM en een TCAM een landings- en een terreincamera, de rover draagt een PCAM, een panorama camera alsook een GPR (ground penetrating radar). Onderstaand het twitterberichtje van CGTN, de Chinese staatszender:
“China’s Chang’e-4 probe lands successfully on far side of the moon at 10:26 a.m. BJT Thursday, marking the first ever soft-landing in this uncharted area”
De landingsplek de Von Kármán krater ligt in het Zuidpool-Aitken (SPA) Bassin, en is waarschijnlijk gevormd door een grote meteorietinslag. Dit gebied, dat ook vanwege zijn relatief egale oppervlak gekozen is als landingsplaats, heeft een diameter van 2500 km en is 13 km diep, het is daarmee tevens een van de grootste kraters in het zonnestelsel, en het diepste, grootste en oudste bassin van de maan. Daarmee is het wetenschappelijk gezien een interessant gebied. Vanwege de kracht van de inslag wordt aangenomen dat deze ook door de maankorst gegaan is en daardoor ook door de mantel is gegaan. Onderzoekers willen de instrumenten ’trainen’ in het onderzoeken van de stenen afkomstig uit de mantel die zijn blootgesteld aan de inslag alsook het gesmolten steen dat later het bassin weer opgevuld heeft. Verder zal men ook het regoliet, de toplaag van de maan bestuderen. Bronnen: Nu.nl / VRT / / CCTV / SciNews
Chang’e 4 credits : Moondaily
Waarom is de maan hier geel? Op eerdere foto ‘s is de maan altijd grijs.
Er zijn al bewerkingen opgedoken die een realistischer beeld geven van de kleur van de maan. Die moet inderdaad veel grijzer zijn. Zie bijvoorbeeld deze tweet:
De gelige tot lichtbruine gloed zou, ik heb er verder ook nog geen info over w.b. kleur van Chang’e 4’s foto, misschien van lamp o.i.d. kunnen komen samen met stof veroorzaakt door het zweven/landen net boven het oppervlak.
De Chinezen komen o.a. voor onderzoek naar delfstoffen, het zou me niet verbazen als ze daar bauxiet of ijzererts vinden die beiden een rode kleur geven. Of het rode Cerium oxide… waar je spiegels mee polijst 🙂
Er was de afgelopen dagen enige discussie over de kleur van de maan op de foto genomen door de Chang’e 4. Het toonde een enigszins gelige m.i. neigend naar lichtbruine gloed. Over de kleur van de maan is ook door de astronauten die op de maan gelopen hebben veel gesproken. Apollo 17 maanwandelaar Jack Schmitt ziet in het Taurus-Littrowgebied een plek oranje gekleurde grond maar had daarvoor ook al bij de rover een oranje reflectie waargenomen afkomstig van de rover. “Mijn eerste reactie was er een van twijfel. Ik had me zo een dertig of veertig minuten eerder even laten beetnemen door een oranje reflectie van de maanauto… Op dat moment was ik te ver van de maanauto vandaan voor een reflectie…Maar de gedachte die door mijn hoofd joeg was, hee, ik laat me niet weer voor de gek houden.” Schmitts ontdekking suggereerde dat het gebied Taurus-Littrow en het aangetroffen oranje oppervlakte materiaal naast grijs maar ook zwart, aangetroffen bij de Shorty impact krater, inderdaad een plek was waar vulkanisme was voorgekomen, en dat er onderliggende lagen van metaalafzettingen zouden kunnen zijn. Het zou later blijken dat het een een oranje fijn korrelig vulkanisch as was. Schmitt heeft dus bij de maanlander zelf terwijl hij op het maanoppervlak staat een oranje reflectie van de maanauto gezien alswel ‘echt’ oranje op het oppervlak. Gezien de alom overwegend goud/geel kleurige Chinese maanlander is een gelige reflectie hiervan op beelden m.i. niet bij voorbaat uit te sluiten.
Grijs in meerdere variaties (as, kalkachtig, donker enz.) is inderdaad de meest genoemde kleur(en) door de maanastronauten. Neil Armstrong noemt n.a.v. de kleur direct bij de landing: “I’d say the color of the local surface is very comparable to that we observed from orbit at this Sun angle – about ten degrees Sun angle. Its pretty much without color. Its gray, and its very white, chalky gray, as you look into the zero-phase line. And its considerably darker gray, more like ashen gray, as you look out ninety degrees to the Sun.” Dit was in een mare en niet in de hooglanden van de maan. Over een van de EVA wandelingen van Duke/Young (Apollo 16) op de North Ray krater staat in Eric Jones’ boek On the Moon; “The black 10 meter diameter boulder on the right is House Rock, which they will visit just before they leave North Ray. They will park the Rover near the white boulders straight ahead: they are looking for crystalline bedrock and the white color of the rocks ahead suggests that they are composed of aanorthosite.” Zij komen in de hooglanden van Descartes op de North Ray krater ook veel ‘whitish’ kleurige rotsblokken tegen. En alhoewel het Aitken basin, de samenstelling hiervan vrij donker is vanwege het vele ijzer en titanium is het ook hier nog afwachten, net als Nico hierboven al zegt, wat de Chinese sonde allemaal gaat vinden in de korst en maanmantel van deze enorme inslagkrater.