Impressie van Cassini die tussen Saturnus en z’n ringen door vliegt. Credit: NASA/JPL-Caltech.
Op basis van gegevens van de laatste scheervluchten van de ruimteverkenner Cassini van de NASA tussen Saturnus en z’n ringen hebben wetenschappers een schatting kunnen maken van de massa van de ringen en op basis daarvan konden ze een inschatting van de ouderdom van de ringen maken. Die vluchten vonden september 2017 plaats en vanaf de aarde hield men de baan van Cassini nauwlettend in de gaten, waarbij gekeken werd in hoeverre de baan beïnvloed werd door de zwaartekracht van de ringen. In eerste instantie vond men waardes die sterk afweken van theoretische modellen, maar het bleek dat er in de equatoriale gebieden diep in de atmosfeer van Saturnus – op pakweg 9000 km diepte gemeten vanaf de buitenste lagen van de atmosfeer – sterke winden waaien, die óók invloed hadden op de baan van Cassini. Daarmee rekening houdend kwam men tot een goede inschatting van de massa van de ringen. Die blijkt ongeveer 40% van de massa van Mimas te zijn, een maan van Saturnus die 2000 keer kleiner is dan de maan van de aarde. Eerdere schattingen, gemaakt op basis van metingen aan dichtheidsgolven die door de ringen een bewegen, gaven een massa van ongeveer de helft tot een derde van Mimas’ massa. Men denkt dat de ringen ontstonden toen een komeet of een Kuipergordelobject te dicht bij Saturnus kwam en toen werd ingevangen, waarbij het object fragmenteerde. De ringen stammen dus niet uit de tijd dat Saturnus zelf ontstond, zo’n 4,5 miljard jaar geleden, zoals eerder werd gedacht. Bron: Science Daily.
