29 maart 2024

Meer inzicht over Mount Sharp op Mars door slimme zwaartekrachtsmeting met Curiosity

De route die Curiosity gedurende de eerste 1.896 sols (Marsdagen) heeft gevolgd. Credit: NASA/Science journal

Onderzoekers van onder andere Arizona State University (VS) zijn erin geslaagd om door een slim gebruik van sensoren aan boord van Marsrover Curiosity metingen aan het lokale zwaartekrachtsveld te doen. Sinds 26 november 2011 bevindt Curiosity zich in de 154 km grote inslagkrater Gale op Mars, die pakweg 3,5 miljard jaar geleden ontstond door de inslag van een groot object. Aan boord van Curiosity bevinden zich enkele ‘accelerometers’, gevoelige versnellingsmeters die we ook in onze smartphones hebben en die de beweging en oriëntatie van de telefoons én op Mars van Curiosity in de gaten houden. Als de rover rijdt dan is dat hun voornaamste taak, maar zodra ‘ie stilstaat kunnen er ook andere dingen mee worden gedaan: zoals de zwaartekrachtsversnelling meten, die daarmee dienden als ‘gravimeters’. Van de eerste vijf jaar dat Curiosity op Mars rondreed zijn op 700 punten van die metingen gedaan bij stilstand (zie het kaartje hierboven).

Credit: Keven Lewis

In die periode van vijf jaar legde Curiosity 18 km af en kwam ‘ie gaandeweg steeds hoger op de helling van de 5 km hoge berg Mount Sharp – officieel Aeolis Mons geheten – de berg in het centrum van de Gale krater. Hoe hoger de rover komt op de berg hoe meer Mount Sharp (én Mars daaronder) via de zwaartekracht aan Curiosity trekken en dat kon men meten met de accelerometers. Maar wat bleek: Mount Sharp bleek minder hard aan Curiosity te trekken dan gedacht. Dit komt omdat de dichtheid van de bodem in de Gale krater gemiddeld lager bleek te zijn dan men dacht. Gerekend was op een gemiddelde dichtheid van 2.810 kg per m³, maar wat vond men? Slechts 1.680 kg/m³. Dat betekent dat de onderste delen van Mount Sharp verrassend poreus zijn.

In de verte de top van Mount Sharp, gefotografeerd door Curiosity. Credit: NASA/JPL.

En da’s verrassend. Men dacht namelijk lange tijd dat er een tijd lang geleden is geweest – in de natte periode van Mars – dat de gehele Gale krater was volgelopen met water. En dat de krater vervolgens volledig met sediment was bedekt. Inslagkraters zoals Gale hebben vaak een centrale berg, die het gevolg is van de extreme inslag van een komeet of planetoïde. Als de krater tot de top bedekt was met sediment zouden die lagen Mount Sharp hebben bedekt en zouden ze het bodemgesteente van de krater moeten hebben ingedrukt. Maar uit de metingen van Curiosity blijkt het sediment niet vijf km dik te zijn geweest, maar slechts 1 á 2 km. En in dat geval zou het best eens kunnen zijn dat de hogere delen van Mount Sharp gevormd zijn doordat zogeheten valwinden langs de opstaande kraterrand fijn materiaal naar het centrum bliezen, waar ze op de berg terecht kwamen. In Science werd hieronder vrijdag 1 februari een artikel gepubliceerd. Bron: ASU.

Share

Speak Your Mind

*